به گزارش فولادبان؛ آن‌طور که کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گزارش داده، سال گذشته مجموع صادرات زنجیره فولاد از نظر وزنی ۲۵ میلیون تن و از نظر ارزشی 4.9 میلیارد دلار بوده و زنجیره فولاد حدود ۱۲ درصد صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده است. در بخش دیگری از گزارش مجلس نیز به این مساله پرداخته شده است که در چهار ماهه اول امسال صادرات انواع مقاطع فولادی کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته و براساس آمارهای رسمی، مقاطع طویل و تخت فولادی به ترتیب با ۴۰ و ۷۴ درصد افت صادرات مواجه شده‌اند، در حالی که میزان صادرات انواع شمش فولادی در همین بازه زمانی نسبت به سال گذشته تنها ۲ درصد کمتر شده است؛ یعنی با توجه به این که شمش در طول زنجیره در مرحله قبل از مقاطع فولادی قرار دارد، می‌توان گفت در سال جهش تولید عملا در صنعت فولاد کشور خام‌فروشی صورت گرفته است.
همچنین مطابق گزارش مجلس بخش عمده‌ای از محصولات موجود در زنجیره فولاد به‌ویژه محصولات غیربورسی مانند لوله و پروفیل، آهن اسفنجی و بخصوص سنگ آهن بازار شفافی ندارد و در نتیجه، آمار و اطلاعات نحوه معاملات آنها در مراجع رسمی وجود ندارد. به همین دلیل، بسیاری از فعالان صنعت فولاد با اشاره به اخبار منتشرشده درباره خروج چندین محموله حجیم سنگ آهن از بنادر جنوب کشور در ماه‌های گذشته، تاکید دارند با توجه به این که وزارت صمت در بخش میانی زنجیره فولاد نتوانسته است جلوی خام‌فروشی را بگیرد، ممکن است در بخش ابتدایی زنجیره نیز خام‌فروشی صورت گرفته باشد. به همین دلیل، بر آن شدیم تا در گفت‌وگو با فعالان حوزه معدن و فولاد پیگیر موضوع خام‌فروشی در صنعت فولاد کشور باشیم.
جواد حسینی‌کیا، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در این‌باره در گفت‌وگو با خبرنگار ما مهمترین مشکل زنجیره فولاد را تکمیل نشدن زنجیره فولاد در سطح کشور دانست و عنوان کرد: کامل نبودن زنجیره فولاد در بخش‌های مختلف کشور، موجب خام‌فروشی و کاهش در ارزش افزوده این صنعت شده است. به طوری که حتی می‌توان گفت خام فروشی محصولات فولادی در کشور باعث شده است که قیمت این محصولات برای مصرف‌کننده داخلی گران‌تر از نرخ‌های جهانی آن تمام شود، به نحوی که بعضی از آمارها حکایت از این دارد که قیمت فولاد در ایران بیش از 30 درصد بالاتر از قیمت‌های جهانی است.
وی افزود: در سال‌های اخیر وضع مشوق‌های صادراتی از جمله معافیت مالیاتی و کاهش عوارض گمرکی، انگیزه را برای صادرات فولاد و دامن زدن به خام‌فروشی در صنعت فولاد کشور تقویت کرده است. این در حالی است که فروش محصولات فولادی در بازار داخلی شامل پرداخت مالیات می‌شود و علاوه بر این، شیوه قیمت‌گذاری این محصولات در بورس کالا نیز به گرانی‌ها دامن زده است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از قیمت‌گذاری دلاری محصولات فولادی در بازار داخلی کشور گفت: اکنون در شرایطی قرار گرفته‌ایم که متاسفانه همه معاملات محصولات فولادی در داخل کشور بر اساس ریال صورت می‌گیرد، اما محاسبات قیمتی براساس دلار است و زمانی که نگاه به سمت دلار می‌رود و مشوق‌هایی نیز برای صادرات وضع شده، قطعا قیمت فولاد در بازار داخل رو به افزایش می‌گذارد.
حسینی‌کیا با تاکید بر صحت آمار ارائه‌شده از سوی مجلس شورای اسلامی درباره خام‌فروشی صورت‌گرفته در صنعت فولاد کشور در چهارماهه ابتدایی امسال تصریح کرد: اگر بعضی دوستان می‌گویند که آمار مجلس اشتباه است، به این سوال پاسخ دهند که پس چرا قیمت فولاد در بازار داخلی بالاتر از نرخ‌های جهانی است؟ این در حالی است که ما معتقدیم نرخ فولاد در ایران باید به حدود 8 هزار تومان برسد و قیمت‌های بالای 10 هزار تومان برای آن اصلا توجیه‌پذیر نیست.
وی در پایان عدم وجود رگلاتوری مناسب در سامانه بهین‌یاب را نیز از جمله عوامل گرانی فولاد در بازار داخلی کشور دانست و عنوان کرد: وقتی برخی افراد می‌توانند با سوء استفاده از نقاط ضعف سامانه بهین‌یاب براساس مجوزهای کاغذی سهمیه فولاد بگیرند، به این صورت اسباب دلالی در حوزه فولاد در کشور فراهم می‌شود و قیمت محصولات فولادی نیز به نرخ‌هایی غیرواقعی می‌رسد.
