چشمان دوخته‌شده نوردکاران به آرای الکترال

به گزارش فولادبان؛ این روزها تمام بازارهای مالی و کالایی جهان چشم خود را به نتایج انتخابات آمریکا دوخته‌اند تا بینند که بالاخره بایدن دموکرات کاخ سفید را فتح خواهد کرد یا اینکه ترامپ جمهوری‌خواه مسند ریاست جمهوری را دوباره به دست خواهد گرفت؛ مساله‌ای که البته باعث شده است قیمت دلار در بازارهای داخلی ایران نیز دچار نوسانات شدیدی شود و امروز شاهد آن بودیم که بازار ارز از همیشه ملتهب‌تر بود و قیمت محصولات فولادی نیز در همین راستا دچار افت و خیزهای شدیدی شد.

آمار و ارقام قیمت محصولات فولادی در روزهای پیش از برگزاری انتخابات آمریکا نشان می‌دهد که میانگین قیمت شمش القایی در بازار با احتساب مالیات بر ارزش افزوده در روز دوشنبه 12 آبان به 11 هزار و 240 تومان رسید. این در حالی است که متوسط نرخ این شمش در روز پنجشنبه یعنی در فاصله پنج روز مانده تا برگزاری انتخابات آمریکا، 11 هزار و 135 تومان بود و در واقع، این محصول در فاصله‌ای چهار روزه حدود 0.9 درصد افزایش قیمت داشت.

با این وجود، نوردکاران اما در این فاصله چهار روزه قیمت محصولات خود را کمتر از تولیدکنندگان شمش براساس نوسانات نرخ دلار تعیین کردند؛ به نحوی که آینه آمار حاکی از آن است که میانگین قیمت هر کیلو میلگرد 14 آجدار در بازار آزاد در روز دوشنبه 12 آبان به طور متوسط 12 هزار و 790 تومان اعلام شد که این نرخ، نسبت به میانگین قیمت این محصول در پنجشنبه گذشته فقط 16 تومان یعنی حدود 0.01 درصد بیشتر بود.

البته بخش زیادی از کمتر بودن میزان رشد محصولات حوزه نوردی نسبت به شمش القایی در فاصله روزهای پنجشنبه 8 آبان تا دوشنبه 12 آبان به این دلیل است که اصولا نوردکاران کاهش نرخ دلار در بازار آزاد را با تاخیری یکی دو روزه در قیمت محصولاتشان اعمال می‌کنند و بخش زیادی از علت افت قیمت مقاطع فولادی در روزهای شنبه و یکشنبه ناشی از تداوم اثر کاهشی افت نرخ دلار بر قیمت مقاطع در این دو روز بود.

اما از روز دوشنبه که شیب رشد قیمت‌ها مجددا صعودی شد، متوسط نرخ میلگرد 14 آجدار در بازار آزاد در این روز 92 تومان رشد کرد و امروز هم میانگین قیمت این محصول سوار بر موج افزایش نرخ دلار در ابتدای صبح حدود 442 تومان معادل 3.5 درصد افزایش داشت. این رشد شدید قیمت‌ها در طول یک روز نیز بیش از همه ناشی از التهابات بازار آزاد ارز در ساعت‌های ابتدایی بازگشایی آن به دلیل تقویت احتمال پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا بود. حال باید دید اکنون که با پیش افتادن بایدن در برخی ایالت‌های کلیدی آمریکا، پیروزی او در انتخابات از هر لحظه‌ای محتمل‌تر شده است، آیا فردا نوردکاران حاضر می‌شوند که از قیمت‌های نجومی امروز عقب‌نشینی کنند یا خیر؟

فاصله 14 درصدی قیمت میلگرد و شمش

همچنین باید توجه داشت با مقایسه میانگین قیمت میلگرد 14 آجدار و متوسط نرخ شمش القایی در در بازار آزاد در روز دوشنبه، شاهد فاصله 13.8 درصدی این دو قیمت با یکدیگر هستیم. البته در روز جاری تا این لحظه قیمت انواع شمش القایی در سایت نرخ باکس به عنوان یکی از مهمترین مراجع اطلاع‌رسانی در این زمینه، اعلام نشده است، اما به نظر می‌رسد در صورت اعلام شدن این نرخ‌ها در ساعت‌های آینده بازهم فاصله نزدیک به 14 درصدی قیمت میلگرد و شمش در بازار آزاد حفظ شود.

نکته قابل ابهام در این میان آن است که با وجود این که در بحث‌های مربوط به تعیین قیمت پایه شمش و میلگرد در بورس کالا براساس شیوه‌نامه پیشین پیشنهادی وزارت صمت که البته چندان مورد استقبال فولادسازان، مسئولان ارشد دولت، نوردکاران و برخی نمایندگان مجلس قرار نگرفت، تولیدکنندگان مقاطع فولادی تاکید داشتند که قیمت پایه میلگرد در بورس کالا باید 11 درصد از نرخ پایه شمش در این بازار بالاتر باشد و فولادسازان نیز تاکید داشتند که فاصله بین این دو نرخ تنها باید 9 درصد باشد.

این در حالی است که براساس آمارهای ارائه‌شده بالا، هم‌اکنون میانگین قیمت میلگرد 14 آجدار از متوسط نرخ شمش القایی در بازار آزاد حدود 14 درصد بیشتر است و البته با مقایسه بین قیمت پایه شمش بلوم و میلگرد در عرضه‌های هفته گذشته بورس کالا نیز شاهد تفاوت 14.5 درصدی این دو نرخ با یکدیگر هستیم؛ این در حالی است که قیمت پایه شمش در هفته گذشته در بورس کالا مورد اعتراض نوردکاران قرار گرفته بودند و خود این تولیدکنندگان کاری به قیمت گزاف محصولاتشان در بورس کالا نداشتند. با این وجود، این هفته قیمت پایه میلگرد در بورس کالا فقط 5.3 درصد بالاتر از قیمت پایه شمش بلوم در عرضه روز یکشنبه بورس بود که بخش مهمی از علت این کاهش فاصله در هفته جاری، ناشی از آن بود که نوردکاران با توجه به بی‌مشتری ماندن در عرضه هفته گذشته ناچار شدند قیمت‌هایشان را در عرضه این هفته به صورت داوطلبانه کاهش دهند.

در این میان، این سوال مطرح است در شرایطی که فاصله قیمت میلگرد و شمش القایی در بازار آزاد به نزدیکی 14 درصد می‌رسد و تفاوت بین قیمت پایه این دو محصول نیز در هفته گذشته در بورس کالا حدود 14.5 درصد بود، اساسا چرا موضوع 9 یا 11 درصد بالاتر بودن میلگرد در شیوه‌نامه پیشنهادی وزارت صمت و طرح پیشنهادی مجلس به دعوایی میان نوردکاران و فولادسازان تبدیل شده بود؟ همچنین اصولا در شرایطی که نوردکاران هر روز با نگاهی به تابلوی صرافی‌ها قیمت‌هایشان را بالا می‌برند و در اقدامی تامل‌برانگیز، امروز کانال اطلاع‌رسانی یکی از نوردکاران به جای اعلام قیمت روزانه محصولات خود، صرفا به پوشش لحظه‌ای اخبار انتخابات آمریکا پرداخت، اساسا چرا نوردکاران جای مدعی می‌نشینند و خودشان به گرانی‌ها اعتراض می‌کنند؟

توپ نوردکاران در زمین رقبای فولادساز

با این وجود، هر زمان که با نوردکاران صحبت می‌کنیم، آنها اختلاف قیمت حدودا 14 درصدی شمش القایی و میلگرد آجدار در بازار آزاد و تقریبا وجود همین فاصله در نرخ پایه شمش بلوم و سبد میلگرد در بورس کالا را به گردن بالا بودن نرخ شمش در بورس یا بازار آزاد می‌اندازند و تاکید دارند مهمترین دلیل بالا و پایین شدن نرخ محصولات حوزه نوردی بر اثر نوسانات قیمت ارز، وابسته بودن قیمت مواد اولیه مورد نیاز این تولیدکنندگان به نرخ روز دلار است.

مصطفی عبدالهی، عضو هیات‌مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران نیز در این‌باره به فولادبان گفت: تولیدکنندگان فولاد قیمت شمش خود را با نرخ دلار تعیین می‌کنند و این در حالی است که قیمت تمام‌شده تولید شمش برای آن‌ها فقط کیلویی 3 هزار و 800 تومان آب می‌خورد؛ اما نوردکاران باید این شمش را با قیمت حدودا 11 هزار تومان از فولادسان بخرند و در این شرایط، تولیدکنندگان مقاطع فولادی در هر کیلو تنها 100 تا 200 تومان سود کسب می‌کنند.

وی درباره علت افزایش قیمت مقاطع فولادی در روز جاری نیز توضیح داد: امروز برخی نوردکاران نرخ محصولات خود را از ترس بالا رفتن قیمت شمش در روزهای آینده و از دست دادن موجودی مواد اولیه بالا بردند؛ اما باید توجه داشت مابه‌التفاوت قیمت محصولات زنجیره فولاد که از سنگ آهن آغاز می‌شود، در جیب کسانی می‌رود که زنجیره کاملی در اختیار دارند و با استفاده از عرضه قطره‌چکانی شمش در ماه‌های اخیر، افزایش چشمگیری به قیمت فولاد داده‌اند. ولی کسانی که زنجیره کاملی در حوزه فولاد ندارند، ناچارند که قیمت محصولات خود را از ترس رشد قیمت شمش بالا نگه دارند.

عضو هیئت مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران همچنین با تأکید بر اینکه اصولا افزایش قیمت شمش باعث التهاب نرخ مقاطع فولادی می‌شود، تصریح کرد: نوردکاران چون پیش‌بینی کردند که اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برنده شود، تولیدکنندگان شمش قیمت محصولات خود را بالا خواهند برد، قیمت‌‎های اعلام‌شده خود را در روز جاری بالا بردند تا موجودی‌شان را از دست ندهند. در این میان، آن عده هم که امروز یا روز دوشنبه قیمت محصولاتشان را اعلام نکردند، در واقع قصدشان این بود که صبر کنند تا تکلیف نرخ مواد اولیه مشخص شود و بعد تصمیم به قیمت‌گذاری محصولات خود بگیرند.

عبدالهی درباره فاصله 14.5 درصدی میان قیمت شمش بلوم و سبد میلگرد در بورس کالا در هفته گذشته نیز توضیح داد: اصولا قیمت‌گذاری محصولات فولادی توسط بورس کالا انجام می‌شود و هیات مدیره این نهاد را بعضی از فولادسازان تشکیل می‌دهند که همین مسئله باعث شده است تا قیمت‌ها در بورس کالا بالا نگه داشته شود. در واقع، فولادسازان از این موضوع به عنوان بهانه‌ای برای رفع تعهدات خود استفاده می‌کنند تا بتوانند مجوز صادرات بگیرند. به همین دلیل، ما اصرار داریم که قیمت کف و سقف برای محصولات در بورس کالا تعیین شود.

این عضو هیات مدیره نوردکاران فولادی البته در شرایطی این صحبت را بیان می‌کند که بخش زیادی از مقاطعی که امروز نوردکاران وارد بازار آزاد کردند، از شمش‌هایی تهیه شده است که این کارخانجات چند ماه پیش از فولادسازان خریده‌اند. ضمن این که آمارهای مجلس شورای اسلامی درباره عرضه 23 درصدی شمش بلوم در بورس کالا از ابتدای سال 98 تا پایان تیر 99 و عرضه 25 درصدی میلگرد  تیرآهن در این بورس در همین بازه زمانی، نشان می‌دهد که اصولا در دو سال گذشته نوردکاران هم به نوعی به عرضه قطره‌چکانی محصولاتشان در بورس کالا پرداخته و در این زمینه فقط کمی بهتر از فولادسازان عمل کرده‌اند.

بنابراین با وجود این که متاسفانه نرخ محصولات میانی یا پایانی زنجیره فولاد به دم دلار گره خورده است و برخی صحبت‌های نوردکاران را درباره علت گرانی شمش فولادی در ماه‌های اخیر می‌توان به حق دانست، اما به صورت کلی تولیدکنندگان مقاطع فولادی نباید صرفا با انداختن توپ در زمین حریف در زمینه گرانی‌ها از خودشان سلب مسئولیت کنند.

آنچه در این میان بیش از همه اهمیت دارد، این است که این گرانی‌ها در درجه اول روی مصرف‌کنندگان نهایی محصولات فولادی تأثیر می‌گذارد و تمام این افزایش قیمت‌ها باعث خواهد شد که بازار فولاد بیش از پیش سردرگم شود. بنابراین باید هرچه زودتر راه حلی برای تغییر نحوه قیمت‌گذاری فولاد پیدا کرد تا بتوان افسار پاره‌شده قیمت میلگرد و دیگر محصولات فولادی را محکم‌تر کشید.