با وجود شیوع ویروس همه‌گیر کرونا، صنعت فولاد هم تحت تأثیر قرار گرفته است و کارخانه‌ها باید تمهیداتی بیندیشند تا کارگران و کارمندانشان در معرض این ویروس خطرناک نباشند . از جمله کارخانه‌هایی که بسیار بزرگ است و اقداماتی اساسی برای جلوگیری از شیوع این ویروس توسط کارگران خود انجم داده، کارخانه ذوب‌آهن است؛ کارخانه‌ای که محصولات زیادی را در بازار داخلی تولید و به نقاط مختلف جهان صادر می‌کند.
منصور یزدی‌زاده، مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان در گفتگو با فولادبان، گفت: بحث کرونا یک بحث جهان‌شمول است و ما هم مانند سایر نقاط جهان از این وضعیت تأثیر پذیرفته‌ایم اما مسئله مهم این است که بتوانیم این وضعیت را کنترل کنیم و اجازه ندهیم که این وضعیت روی کار شرکت و معیشت کارکنان شرکت‌ها تأثیر بگذارد و هر شرکتی می‌تواند بسته به شرایط، این وضعیت را به شیوه متفاوتی کنترل کند ولی مجموعه ذوب‌آهن 14 هزار نفر نیروی کاری دارد و 2 الی 3 هزار نفر هم به صورت پیمانی با این شرکت همکاری دارند، طبیعی است که تردد در آن، وضعیت کرونا را تشدید کند و هزینه‌های شرکت را افزایش دهد.
وی افزود: علاوه بر پرسنل کارخانه ذوب‌آهن که به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند، کل منطقه را هم باید برای این مسئله پوشش دهیم و رسیدگی به آن‌ها هزینه‌های سنگینی برای شرکت به همراه دارد اما مهم‌ترین مسئله برای ما حفظ جان و سلامت پرسنل شرکت ذوب‌آهن است که خوشبختانه، با تمهیداتی که اندیشیده شده مانند استفاده از اتوبوس‌های مناسب برای پرسنل، غربالگری‌های روزانه، جلوگیری از تجمع کارگران و تغییر ساعات شیفت‌ها با ویروس کرونا مبارزه می‌شود.
مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان با اشاره به تأثیر کرونا روی فروش داخلی محصولات فولادی، تأکید کرد: شرایط بیماری تأثیر چندانی روی فروش داخلی محصولات نداشته و همزمان با بحث کرونا، تغییرات اقتصادی هم در کشور اتفاق افتاده است و این اتفاق درباره بحث افزایش ارزش پول ملی کشور است که این مسئله، تأثیراتی از جهت افزایش تقاضای محصولات تولید شده در بازار داخلی کشور دارد.
یزدی‌زاده در ادامه صحبت خود درباره تأثیر کرونا روی صادرات محصولات فولادی کشور، افزود: کرونا در روزهای نخست، روی صادرات کشور تأثیرگذار بود، به گونه‌ای که کشورها مرزهای خود را برای صادرات و واردات بستند و کشورهایی مانند چین و اندونزی محدودیت‌هایی را اعمال کرده بودند که روی بازار صادرات تأثیرگذار بود اما این محدودیت‌ها زیاد به چشم نمی‌آمد چرا که تنها میزان میانگین صادرات را از 90 تا 100 هزار تن را برای مدت کوتاهی به 40 هزار تن رساند ولی ما به دنبال مراودات تجاری در حال حاضر، در پی جبران مافات صادرات هستیم.
وی درباره فعالیت ذوب‌آهن در حوزه ریلی کشور تصریح کرد: ما به صورت عملیاتی بین 5 تا 7 هزار تن تولید ریل آهن در داخل کشور داشتیم و در چهار محور مختلف در سراسر کشور، طرح‌هایی را در دست داریم که در چهارچوب استانداردهای بین‌الملی است و اخیراً، موفق به کسب پروانه استاندارد ملی ریل کشور شده‌ایم.
منصور یزدی‌زاده، مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان درباره اعمال تحریم‌ها علیه ایران، افزود: شکوفا شدن دستاوردهای شرکت‌های داخلی در دوران تحریم و ورود دوباره شرکت‌های خارجی به داخل کشور پس از برداشته شدن تحریم‌ها، به دو عامل بستگی دارد: یکی چابکی شرکت‌ها که تا چه اندازه بتواند از نظر تأمین نیازهای مشتری به شکلی عمل کند که در صورت برداشته شدن تحریم‌ها، شرکت‌های دیگر محصولات آن شرکت را به مؤسسه‌های خارجی ترجیح دهد. بحث دوم، به وزارت صمت مربوط است یعنی دولت تا چه حد می‌خواهد از تولیدات داخلی حمایت شود که این بحث در زمینه تولید ریل در حال انجام است. ما در تلاش هستیم در صنعت ریل، از نظر قیمت، قیمت مورد رضایت مشتری و از نظر کیفیت هم، همان استانداردهایی را ارائه کنیم که مطابق با استانداردهای جهان است و اگر هم توانستیم محصولی با کیفیت استاندارد بین‌المللی تولید کنیم، دولت وظیفه دارد از ما حمایت کند.
یزدی‌زاده در رابطه با طرح‌های توسعه‌ای این شرکت در حوزه صادرات گفت: آنگونه که طبق بودجه ما برنامه‌ریزی شده، ما قصد داریم 50 درصد تولیدات خودمان را صادر کنیم. سال گذشته، همین اتفاق افتاد. رویکردی که ما در حوزه صادرات داریم این است که محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر به کشورهای دیگر صادر کنیم و محصولی مانند ریل، بازده بهتری نسبت به شمش در زمینه صادرات دارد. در حال حاضر، در شرایط تحریم هستیم و محدودیت‌هایی برای ما در صادرات محصولات نهایی ایجاد می‌کند ولی در تلاش هستیم تا راه حلی برای آن پیدا کنیم.
وی با اشاره به این که صادرات سنگ آهن ممنوع نیست، افزود: صادرات این ماده اولیه در کشور ممنوع نیست و این عمل با مجوز واحدها صورت می‌گیرد؛ این بدان معنا است که واحدهای تولیدی باید اعلام کنند که آیا این محموله صادراتی برای آن‌ها مفید است یا خیر که در صورت مفید نبودن آن، مجوز صادرات را دارند.
یزدی‌زاده، مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان درباره برطرف شدن مشکل تأمین مواد اولیه ذوب آهن، تصریح کرد: اقدامات وزارت صمت باعث شده است تا ما یک میلیون و 750 هزار تن، یعنی 30 درصد نیاز خود را تأمین شده بدانیم و امیدوار هستیم بحث مواد اولیه برای ذوب آهن حل شود. بحث مواد اولیه یک بحث عمومی است و فقط مربوط به یک صنعت نیست؛ این مسئله ناشی از آن است که در حوزه اکتشافات، برخی از واحدهای معدنی تمام درآمدهای خود و سود حاصل از شرکت را صرف توسعه اکتشافات نکرده و به جای آن، در تولید محصولات پایین‌دستی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. با این وجود، وزارت صمت باید برنامه‌ای برای این قبیل اقدامات داشته باشد و احتمال دارد نیازمند واردات مواد اولیه هم بشویم و برای این موضوع، باید بررسی‌های لازم توسط متصدیان امور انجام شود.
مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن گفت: حمایت از تولید در همه کشورها به یک صورت انجام می‌شود و هیچ تفاوتی در کشورهای مختلف دیده نمی‌شود. در وزارت صمت، بحث‌هایی درباره راه‌اندازی ستاد زنجیره فولاد شده است تا تولیدات کشور در این ستاد مورد بررسی قرار گیرند و بحث صادرات با هدف بالا بردن ارزش افزوده مطرح شود تا تولیدکنندگان به صورت دقیق‌تر بتوانند مصحولات خود را به کشورهای خارجی صادر کنند. در کشور، تعرفه‌هایی برای صادرات گذاشته شده که شرکت‌های مختلف با در نظر گرفتن این تعرفه‌ها، تصمیم به صادر کردن برخی مواد می‌گیرند و در برخی موارد مشاهده می‌شود که آن‌ها با تغییر عنوان برخی محصولات، دست به صادرات می‌زنند و ستاد زنجیره فولاد، می‌تواند از این صادرات جلوگیری کند.
وی با اعلام مخالفت خود با اینکه کشور ایران در بحث بازرگانی فولاد ضعیف عمل می‌کند، تصریح کرد: کشور ما در سال گذشته، 4 تا 5 میلیارد دلار صادرات فولادی داشت وشاید بخشی از این صادرات مانند صادرات محصولات ذوب‌آهن تهاتری باشد، یعنی مواد اولیه‌ای را از کشوری وارد می‌کنند و به جای پرداخت پول، محصول به آن کشور صادر می‌کنند و با این کار ریسک و هزینه جابجایی پول به شدت کاهش می‌یابد.
یزدی‌زاده در رابطه با برخی اظهار نظرها مبنی بر اینکه سهامداران اصلی بورس کالا فولادی‌ها هستند، گفت: سهامداران اصلی بورس کالا فولادی‌ها نیستند؛ مطابق قانون تجارت وقتی انتخاباتی برگزار می‌شود، عده‌ای کاندید می‌شوند. ذوب‌آهن سهامدار بورس کالا است ولی سهم این صنعت چندان چشمگیر نیست یعنی با سازوکارهایی که سازمان بورس اوراق بهادار ایجاد کرده، هیچ شرکتی نمی‌تواند سهامدار عمده باشد و سهام‌ها در میان شرکت‌های مالی مختلف تقسیم شده است.
وی افزود: در حال حاضر، از هفت عضو سهامدار بورس کالا، فولادی‌های سه عضو دارند که این سه عضو فولادی‌های بزرگ یعنی ذوب‌آهن و فولاد مبارکه اصفهان و فولاد مبارکه خوزستان هستند. این سه کارخانه سهامدار هستند و توانسته‌اند رأی مورد نظر را از سهامداران برای عضویت در هیئت مدیره جلب کنند و این بدان معنا نیست که این سه کارخانه سهامداران اصلی بورس کالا هستند؛ در نتیجه، حضور فولادی‌ها به عنوان توسعه‌دهندگان بورس کالا شاید به عنوان شفاف‌ترین شرکت‌ها در معاملات بورسی به حساب می‌آیند و حجم سنگینی از بازار سرمایه را به خودشان اختصاص داده‌اند.
مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان در پاسخ این سؤال که آیا در بخش مقاطع حباب وجود دارد، تصریح کرد: دو موضوع در بحث حباب مقاطع وجود دارد: یکی فروش محصول در بورس کالا است و دیگری فروش در بازار آزاد؛ در بورس کالا هیچگونه حبابی وجود ندارد چون اجازه ایجاد حباب با سازوکارهای در نظر گرفته شده، داده نمی‌شود. مفهوم حباب این است که این محصول در مقایسه با نوع خارجی خود کیفیت بالاتری دارد یا خیر و همین حالا در برخی موارد، معاملات بعضی از مقاطع با حباب منفی هم صورت می‌گیرد.
یزدی‌زاده افزود: سازوکار بازار متأثر از مؤلفه‌هایی مانند نوسان ارز، تورم انتزاعی، نگرانی از جایگزینی کالا است که در اقتصاد طبیعی به نظر می‌آید و تنها راه مهار این مؤلفه‌ها، عرضه زیاد است؛ بدین ترتیب، بیشترین نگرانی بازار از جایگزینی کالاهای عرضه شده است. نظارت‌هایی باید در بازار وجود داشته باشد تا از ایجاد حباب جلوگیری شود. تلاش بورس کالا این است که قیمت قرار داده شده روی تابلوی معاملات را صحه‌گذاری کند و این صحه‌گذاری قابل دفاع باشد در نتیجه، اگر جایی لازم به ابطال معاملات باشد، باید آن معامله را ابطال کند.
وی درباره تغییر ضرایب زنجیره فولاد گفت: به نظر می‌رسد تغییر ضرایب هیچگونه مبنایی ندارد و دلیل آن مقایسه‌هایی است که با معیارهای جهانی انجام می‌شود. با وجود ضرایب در نظر گرفته شده، بسته به نوع کیفیت سنگ آهن و کنسانتره تولید شده، ضرایب فعلی کاملا نسبت به استانداردهای جهانی تفاوت دارد و هیچ دلیلی برای افزایش ضریب آن وجود ندارد؛ همچنین بحث‌هایی درباره بالا رفتن هزینه‌های تولید و جلوگیری از بالا رفتن قیمت‌ها است. نکته بعدی هم سودآوری است که در سال‌های گذشته دیده می‌شود سود واحدهای معدنی به طور میانگین، 50 درصد بیشتر از واحدهای تولیدی فولاد بوده است و دلیلی برای افزایش ضریب واحدهای معدنی وجود ندارد. با در نظر گرفتن معیارهای مختلف، تغییر ضرایب اصلا کار درستی نیست.
مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن با اشاره به اینکه رعایت حداقل عرضه توسط صنایع، به نظر کار درستی است، تصریح کرد: بحث کف عرضه مشروط به اینکه همه صنایع آن را رعایت کنند، یک اقدام بجا است که از طرف وزارت صمت در حال پیگیری است. در حال حاضر سه شرکت فولادی سهامدار بورس کالا کف عرضه در بازار را رعایت می‌کنند ولی سایر کارخانه‌ها این اقدام را انجام نمی‌دهند و باعث کمبود ظاهری در بازار می‌شوند و زمانی که این کمبود در بازار وجود داشته باشد، بازار نگران می‌شود.
یزدی‌زاده افزود: زمانی که همه صنایع، محصولات خود را در بورس کالا عرضه کنند، بازار شاهد این خواهد بود که چقدر محصول عرضه شده است و با این شرایط، کف عرضه هم رعایت می‌شود و با ورود این اجناس به بازار، عطش بازار گرفته می‌شود؛ در نتیجه دولت اطمینان حاصل می‌کند که تقاضای بازار با بورس کالا برطرف می‌شود و در آن صورت، نیازی به سیاست‌گذاری برای جلوگیری از صادرات نیست.
منصور یزدی‌زاده اعتقاد دارد که روند تولید کشور در شش ماهه دوم سال بهتر خواهد شد چرا که فشارهای ناشی از تحریم در یک سال تا شش ماه گذشته و عواقب آن مانند افزایش نرخ ارز را تحمل کرده‌ایم و به مرور، تعادل در بازار برقرار می‌شود.
وی درباره خبرهایی که ذوب‌آهن برای مشتریان خود دارد، تصریح کرد: هفته گذشته، خبر تحویل یک میلیون و 750 هزار تن سنگ آهن به این کارخانه منتشر شد اما این خبر به دلیل اصلاح قیمت‌ها زیاد به چشم نیامد و تأثیر منفی روی بازار داشت. ذوب‌آهن کوره بلند شماره یک خود را دوباره راه‌اندازی خواهد کرد و قرار است از 10 شهریور، کوره شماره یک کار خود را آغاز کند.
