سکان بازار قراضه آهن در دستان واسطه‌ها/ نظارتی روی بازار قراضه وجود نداشته و ندارد

به گزارش فولادبان؛ از وانتی‌هایی که هر روز در کوچه‌ها و خیابان‌ها به دنبال جمع کردن ضایعات می‌گردند تا انبارهای پنهان و پیدای جمع‌آوری پسماند در گوشه و کنار شهرهای ایران، قراضه آهن همواره جزو با ارزش‌ترین مواد ضایعاتی فعالان حوزه پسماند محسوب شده است؛ محصولی که با وجود نقش بسیار مهم در صنعت فولاد کشور، نحوه قیمت‌گذاری، توزیع و خرید و فروش آن همیشه مانند فرآیند جمع‌آوری‌اش مبهم بوده و البته چند وقتی است که قیمت آن هم با شیبی تند رو به افزایش گذاشته است.

این در حالی است که  در ماه‌های اخیر به‌ویژه بعد از آن که دولت چین اعلام کرد که به صف واردکنندگان قراضه آهن خواهد پیوست، نرخ این محصول ضایعاتی در بازارهای جهانی نیز رو به رشد گذاشته و کمیاب شدن آن در آمریکا به عنوان یکی دیگر از اصلی‌ترین تولیدکنندگان فولاد در جهان به آتش گرفتن بازار جهانی قراضه دامن زده است.

در این شرایط، اما به نظر می‌رسد الزام تولیدکنندگان شمش القایی به عنوان مهمترین مصرف‌کنندگان قراضه آهن در کشور به عرضه کامل محصولاتشان در بورس کالا طبق شیوه‌نامه فولادی اخیر دولت، بتواند نوری بر بازار تاریک قراضه فولاد بیندازد و چگونگی نحوه توزیع و خرید و فروش آن را هم مشخص‌تر کند.

در این میان البته باید توجه داشت با توجه به آمار اخیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران درباره تولید بیش از ۲۰٫۵ میلیون تن فولاد در ۸ ماه نخست سال جاری، با توجه به این که طبق گفته‌های کارشناسان حوزه معدن برای تولید هر کیلوگرم فولاد باید ۱٫۲۳ کیلوگرم آهن اسفنجی مصرف شود، قاعدتا باید در ۸ ماه نخست امسال بیش از ۲۵٫۲ میلیون تن آهن اسفنجی مصرف می‌شد.

اما طبق آمار خود انجمن فولاد در این ۸ ماه فقط ۲۰٫۷ میلیون تن آهن اسفنجی در کشور مصرف شده و با مقایسه این دو عدد می‌توان نتیجه گرفت که مصرف قراضه آهن به عنوان جایگزین آهن اسفنجی در تولید فولاد خام، نقش مهمی در زنجیره فولاد در ماه‌های اخیر داشته است.

سیاوش تیموری‌زاده، فعال بازار فولاد در تهران در گفت‌وگو با خبرنگار فولادبان در رابطه با نحوه استفاده از قرضه آهن در کوره‌های القایی برای تولید شمش فولادی توضیح داد: چندین نوع ضایعات در صنعت ایران استفاده می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها قراضه سوپرویژه است که از رافینگ یا میان‌پالسی است و معمولا در تولید شمش و میلگرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوع دیگری از قراضه آهن که در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز ضایعات ویژه است که از ورق‌های روغنی یا دو سر کویل تولید می‌شود که از کیفیت بالاتری برخوردار است.

وی افزود: البته برخی از ضایعات وجود دارد که از قطعات فلزی ماشین‌آلات و دستگاه‌ها و یا ضایعات کارخانه‌هایی مانند ایران‌خودرو و سایپا یا یخچال‌سازی‌ها به دست می‌آیند و بر اساس نوع خود و کیفیت آن‌ها، مشتریان خاص خودشان را دارند و بازار خاصی هم ندارند.

این فعال بازار فولاد در رابطه با نحوه خرید و فروش قراضه در بازار آهن اظهار داشت: اساسا از قدیم، بازار قراضه توسط واسطه‌ها اداره می‌شد، اکنون هم افرادی هستند که از کارخانه‌های دارای ضایعات، قراضه آهن می‌خرند و همان قراضه خریداری‌شده را به کارخانه‌های تولید شمش می‌فروشند؛ به همین دلیل هیچ نظارتی روی این بازار وجود نداشته و ندارد.

تیموری‌زاده ادامه داد: معمولا قیمت قراضه کمی بیش از نصف محصول نهایی است و در حال حاضر، با توجه به رشد شدید قیمت مقاطع طویل فولادی در ماه‌های اخیر، قیمت این ماده ضایعاتی نیز در بازار آهن افزایش پیدا کرده است و اکنون نیز که قیمت میلگرد به 13 هزار تومان رسیده است، ضایعات آهن حدود 8 هزار تومان قیمت‌گذاری می‌شود که با هزینه کرایه حمل، این میزان کمی بیشتر خواهد شد.

وی در پایان تصرح کرد: در هیچ زمانی، هیچ نظارتی روی بازار قراضه آهن نبوده گاهی اوقات دیده شده است که برخی از کارخانه‌ها ضایعات خود را برای مزایده گذاشته‌اند، ولی افراد واسطه آن‌ها را در مزایده خریداری کرده‌اند و قراضه را به کارخانه‌های دیگر فروخته‌اند؛ بنابراین، می‌توان گفت این بازار به طور کامل توسط واسطه‌ها اداره می‌شود.