به گزارش فولادبان؛ پس از کش‌وقوس‌های فراوان درباره شیوه تعیین قیمت محصولات فولادی و بعد از آن که نمایندگان مجلس هفته گذشته حمایت لازم را از طرح پیشنهادی وزارت صمت انجام ندادند و این طرح با اعتراضات برخی فعالان صنعت فولاد بخصوص تولیدکنندگان محصولات میانی زنجیره فولاد مواجه شد، کمیسیون صنایع و معادن مجلس چند روز قبل با ارائه گزارشی درباره وضعیت بازار فولاد کشور از طرح خود برای مدیریت این بازار رونمایی کرد. طرحی که البته با وجود آن که سمت‌وسویی مناسب برای تنظیم عادلانه بازار فولاد دارد، اما بازهم دارای ابهامات زیادی است که باید پیش از تبدیل شدن به قانون برطرف شود. فولادبان در گفت‌وگو با کارشناسان و فعالان بازار فولاد در تلاش است تا نقاط ضف و قوت این طرح را ارزیابی کند و پیشنهادات فولادی‌ها را برای اصلاح طرح مجلس از آنها بگیرد.
خسرو حجتی، مسئول خرید گروه صنعتی فولاد یزد در این‌باره مشخص نبودن نرخ ارز مبنا برای تعیین قیمت محصولات صادراتی زنجیره فولاد در طرح پیشنهادی کمیسیون صنایع و معادن را یکی از مهمترین ابهامات این طرح دانست و گفت: در طرح پیشنهادی مجلس مشخص نیست که قرار است قیمت صادراتی فولاد با دلار سامانه نیما تعیین شود یا دلار سنا یا دلار آزاد یا دلار دستوری بانک مرکزی و این مساله موجب ابهام فعالان بازار فولاد شده است.
وی همچنین با تاکید بر لزوم پرهیز از مبنا قرار دادن قیمت‌های اعلام‌شده از سوی گمرک برای تعیین نرخ صادراتی محصولات فولادی عنوان کرد: حذف آمارهای متال بولتن و استناد به آمارهای گمرک در تعیین نرخ صادراتی فولاد باعث افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی خواهد شد، زیرا بازارهای صادراتی اصولا بازارهایی رقابتی هستند و فولادسازان تلاش می‌کنند برای حفظ صادرات محصولاتشان، آن را با نرخ‌هایی پایین‌تر عرضه کنند؛ اما قیمت‌های اعلام‌شده گمرک معمولا بسیار بالاتر از نرخ‌های واقعی صادراتی محصولات فولادی ایران است. بنابراین اگر قرار باشد نرخ‌های اعلامی گمرک به جای نرخ‌های مشخص‌شده در متال بولتن به عنوان مبنای تعیین قیمت محصولات فولادی در بازار داخلی قرار گیرد، قطعا قیمت فولاد در کشورمان افزایش چشمگیری خواهد یافت.
این کارشناس صنعت فولاد در ادامه تصریح کرد که اجرای پیشنهاد عرضه تمام محصولات فولادی در بورس کالا به هیچ‌وجه امکان‌پذیر نیست. وی در این‌باره توضیح داد: مجلس نمی‌تواند تمام معاملات خارج از بورس ممنوع کند، زیرا اولا محصولاتی مانند سنگ آهن و کنسانتره مانند میلگرد نیستند که مصرف عام داشته باشند و بتوان آنها را در بورس کالا عرضه کرد؛ ثانیا حتی اگر قرار باشد صرفا تمام محصولات میانی و پایین‌دستی زنجیره فولاد در بورس کالا عرضه شود، در چنین شرایطی بنگاه‌های آهن که مقاطع و دیگر محصولات فولادی را با حجم‌های پایین به مصرف‌کنندگان نهایی می‌کنند، بلاتکلیف خواهند ماند. ضمن این که مگر اکنون چند نفر از مصرف‌کنندگان نهایی محصولات فولادی کد خرید از بورس کالا را دارند که آقایان پیشنهاد می‌دهند تمام محصولات در بورس عرضه شود؟
مسئول خرید گروه صنعتی فولاد یزد این را هم گفت که وزارت صمت برای تمام نوردکاران حداکثر ظرفیت خرید از بورس کالا تعیین کرده است و در چنین شرایطی اگر قرار باشد حجم عرضه شمش فولادی در بورس کالا افزایش پیدا کند، باید سهیه‌های تعیین‌شده برای نوردکاران نیز بالاتر برود. وی اما با اشاره به ظرفیت محدود تولید نوردکاران ادامه داد: اگر وزارت صمت بخواهد حجم عرضه شمش در بورس کالا را به صورت چشمگیری افزایش دهد و نوردکاران بخواهند بخش زیادی از شمش‌های عرضه‌شده را خریداری کنند، بدون شک ظرفیت تولید مقاطع فولادی در کشورمان نیز باید رشد محسوسی پیدا کند که این مساله قطعا در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست، چراکه زیرساخت‌ها و تجهیزات کنونی واحدهای نوردی پاسخگوی این افزایش تولید نخواهد بود.
این کارشناس صنعت فولاد همچنین اجرای صحیح طرح پیشنهادی مجلس برای عرضه تمام محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا را نیازمند نظارت دقیق متولیان بر بازار فولاد کشور دانست و عنوان کرد: ما موافق عرضه تمام محصولات میانی و پایین‌دستی زنجیره فولاد در بورس کالا هستیم، زیرا در این صورت تکلیفمان در این زمینه که باید از کجا جنس بخریم و در کجا عرضه کنیم نیز روشن می‌شود؛ اما باید توجه داشت که اجرای چنین طرحی بسیار مشکل است و عملیاتی شدن آن کاملا بعید به نظر می‌رسد.
حجتی همچنین از پیشنهاد کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این‌باره که عدم رعایت مفاد طرح این کمیسیون از جمله عرضه نکردن کافی در بورس کالا مشمول مجازات‌های تعیین‌شده در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز خواهد شد، انتقاد کرد و گفت: ما موافق نظارت دقیق و برخورد با متخلفان حوزه فولاد هستیم، اما این کار در صورتی مفید خواهد بود که همه پارامترهای مدیریت بازار فولاد صحیح اجرا شود، وگرنه در این صورت واحدهای تولیدی با دستگاه ناظر لج خواهند کرد و محصولاتشان را به بورس نخواهند آورد؛ حتی ممکن است در صورت تشدید برخوردهای چکشی، تولیدکنندگان عطای تولید را به لقای آن ببخشند که بی‌تردید زیان این کار برای کشور بیشتر از عرضه ناکافی در بورس کالا خواهد بود.
مسئول خرید گروه صنعتی فولاد یزد در ادامه این را هم گفت که بهتر بود پیش از تدوین و ارائه چنین طرحی از سوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس، نمایندگان این کمیسیون با تعداد بیشتری از فعالان صنایع بالادستی، میانی و پایین‌دستی زنجیره فولاد و افراد فعال در بازارهای آهن صحبت می‌کردند و ضمن جویا شدن مشکلاتشان، راهکارهای پیشنهادی خود را با مشورت این فعالان ارائه می‌دادند.
وی با تاکید بر این که نمی‌توان با ارائه راهکارهای چکشی، تولیدکنندگان را مجبور به رعایت مصوباتی کرد که امکان عملیاتی شدن آن وجود ندارد، عنوان کرد: اصولا در بخش‌های مختلف زنجیره فولاد کشور از فولادسازان گرفته تا معدن‌کاران، نوردکاران و فروشندگان محصولات فولادی و … پیشکسوتان زیادی حضور دارند که راهکارهای کارشناسی آنها می‌تواند به رسیدن به راه‌حلی جامع برای مدیریت بازار فولاد کمک کند. اما اگر افرادی خارج از زنجیره فولاد بخواهند بدون مشورت با پیشکسوتان صنعت فولاد برای این صنعت تصمیم‌گیری کنند، قطعا به راه‌حل‌هایی خواهند رسید که اجرایی نخواهد بود.
این کارشناس صنعت فولاد همچنین با انتقاد از تصمیمات خلق‌الساعه وزارت صمت برای مدیریت بازار فولاد در سال‌های اخیر افزود: اکنون سال‌هاست که متولیان بازار فولاد تصمیمات کوتاه‌مدتی را برای مدیریت این بازار می‌گیرند و در چند سال گذشته بارها شاهد تصمیمات موقت و مضر وزارت صمت برای این بازار بوده‌ایم. این مسائل کار را به جایی رسانده است که ما هر روز باید گوشمان به اخبار باشد تا ببینیم آیا تصمیمات جدیدی برای بازار گرفته‌اند یا خیر. چراکه اصلا خبری از تصمیمات بلندمدت نیست و همه این مسائل به نوسانات شدید قیمت محصولات فولادی دامن زده است.
حجتی در پایان تصریح کرد: کاش وزارت صمت و نمایندگان مجلس می‌توانستند تصمیمات بلندمدتی را بگیرند و راهکارهایی عملیاتی را پیشنهاد دهند تا حداقل بازار فولاد برای مدتی معین سمت و سویی مشخص پیدا کند.
