به هر شهری از ایران که سفر کنید، قطعا بخشی از سفرتان به گشتوگذار در بازار سنتی اختصاص مییابد. بهعنوان مثال، هرگز نمیتوان از بازار سنتی اصفهان یا حتی بازار بزرگ تهران در سفر چشمپوشی کرد. تقریبا همه شهرهای بزرگ کشورمان چنین بازاری دارند که برای خرید سوغاتی یا حتی لذتبردن از معماری سازه، میتوانید به آنها سری بزنید. شهر همدان نیز از این قاعده مستثنا نیست و بازار سنتی بزرگی دارد. در این مقاله، قصد داریم شما را با بازار سنتی همدان آشنا کرده و در انتها روش خرید بلیط قطار همدان مشهد را بررسی کنیم. همراه ما باشید.
استان همدان را میتوان قدیمیترین و کهنترین استان کشور دانست که نقش آن در تاریخ و پیشینه کشورمان کاملا آشکار است. هیچکس نیست که نام «هگمتانه» را نشنیده باشد و چیزی درباره آن نداند. چند هزار سال پیش، زمانی که مادها به فلات ایران وارد شدند، هگمتانه را بهعنوان پایتخت خود برگزیدند که درحالحاضر، همان همدان کنونی است؛ بنابراین، قدمت این شهر زیبا بیشتر از آن است که تصور میکنید؛ ازاینرو، در گوشهوکنار شهر، جاذبههای تاریخی متعددی وجود دارند که برخی از آنها چند هزار سال قدمت دارند؛ بااینحال، برخی از جاذبهها نیز مربوط به دو سده اخیر هستند و بازار سنتی همدان، یکی از آنهاست.
بازار سنتی شهر همدان در خیابان باباطاهر، شهدا و اکباتان واقع شده است. این بازار زیبا و تماشایی، سالهاست که فروشندگان بومی و قدیمی را در کنار هم جمع کرده است و میتوانید هر چیزی که میخواهید را در غرفههای این بازار بیابید. از پوشاک و لوازم آرایشی-بهداشتی گرفته تا لوازم منزل و لوازمتحریر و … در غرفههای مختلف عرضه میشوند. مانند هر بازار سنتی دیگر، راستههای مختلفی به اصناف گوناگون اختصاص داده شدهاند و همگی آنها بهترین کالاها را با بیشترین تنوع به خریداران ارائه میدهند. بازار همدان نهتنها محیطی تجاری است، بلکه ازنظر تاریخی و هنری نیز اهمیت بهسزایی دارد. این بازار در سال ۱۳۷۷ در فهرست سازمان میراث فرهنگی نیز بهثبت رسید.
شهر همدان علاوهبر آنکه ازنظر تاریخی اهمیت ویژهای دارد، ازنظر جغرافیایی نیز در موقعیتی استراتژیک قرار گرفته است. در گذشته، راه ابریشم که مهمترین مسیر تجاری منطقه بود از دل همدان میگذشت و همین موضوع سبب رونق تجاری این شهر شده بود. بسیاری از تجار در همدان به دادوستد کالاها میپرداختند و چهبسا اغلب این تعاملات در محل بازار فعلی صورت میگرفت. حتی بسیاری از تاریخدانان قید کردهاند که تاریخچه دادوستد در همدان به همان دوره مادها برمیگردد. برخی شواهد نشان میدهند که بخشهایی از بازار سنتی همدان در دوره مادها شکل گرفته است؛ بااینحال، ساخت بازار بهشکل فعلی، در دوره قاجاریه و اوایل پهلوی صورت گرفت. مرمتهایی هم در طی دوران انجام شده تا بازار بهقوت قبل، به کار خود ادامه دهد.
همانطورکه گفته شد، بازار سنتی همدان تنها یک محیط برای تجارت و فروش کالا نیست؛ بلکه از جهات گوناگون اهمیت دارد و میتوان آن را یک میراث ارزشمند دانست. نکته اول درباره این بازار، قدمت آن است؛ ازآنجاکه سالیان سال از تأسیس آن میگذرد، میتوان از بازار بهعنوان یک جاذبه تاریخی بازدید کرد. با قدمزدن در بازار، حسوحال سفر در زمان را خواهید داشت؛ ازسویدیگر، بخشهایی از بازار که بهصورت مسقف ساخته شده، معماری بینظیری دارد. در گذشته که بازار کوچکتر بود، تمام قسمتهای آن سقف داشتند؛ اما قسمتهای جدیدی که به بازار اضافه شدهاند، سقف ندارند. بخشهای مسقف بازار همدان، چیزی از یک اثر هنری فاخر کم ندارند. پیش از آنکه بلیط قطار همدان مشهد را تهیه کنید، میتوانید سری به بازار بزنید و اقلام موردنیاز سفر را خریداری کنید. بازار سنتی بهترین مکان برای خرید سوغاتی محسوب میشود.
علاوهبر مغازهها و حجرههای مختلف در بازار، چند جاذبه دیدنی نیز در داخل و اطراف آن وجود دارند که خوب است از آنها هم بازدید کنید. در گذشته، معمولا در کنار بازارهای سنتی، بناهای دیگری نظیر آبانبار یا حمام و مواردی از این دست ساخته میشد. در اطراف بازار همدان نیز بناهای متعددی ساخته شدهاند که به نمونههایی از آنها اشاره خواهیم کرد.
پس از ورود اسلام به ایران، مساجد به محل تجمیع و همفکری اهالی برای اتخاذ تصمیمهای مهم تبدیل شدند. ازآنجاکه بخش مهمی از افراد صاحبنظر را بازاریان تشکیل میدادند، مسجد جامع همدان نیز در نزدیکی بازار آن ساخته شد. براساس کتیبهها و سنگنگارههای موجود، این مسجد در سال ۱۲۵۱ تا ۱۲۵۳ ساخته شده است؛ بهعبارتدیگر، گمان میرود مسجد جامع در دوره فتحعلیشاه قاجار تأسیس شده باشد؛ بااینحال، بعید نیست که پیشتر نیز مسجدی در این ناحیه بوده که بعدها مسجد جامع بر روی آن ساخته شده است.
معمولا در بازارهای بزرگی که تجارت بهصورت گسترده در آنها انجام میشد، کاروانسراهایی نیز میساختند تا مراودات راحتتر انجام گیرند. این کاروانسراها بیشتر از آنکه محیطی برای استراحت مهمانان بوده و حالتی شبیه به مهمانخانه داشته باشند، به پاساژ کوچکی شبیه بودند که برای تبادل و تجارت استفاده میشدند. جالب است بدانید که ۱۲۰ کاروانسرا از دوره صفویه در قسمت پشتی بازار بزرگ همدان ساخته شده بودند که درحالحاضر، برخی از آنها پابرجا هستند. اغلب کاروانسراهای باقیمانده مربوط به دوره قاجاریه هستند.
یکی از اصلیترین دغدغهها برای سفر در ایام تعطیلات، تهیه بلیط است. در مواقعی نظیر عید نوروز، بلیطها بهسرعت فروخته میشوند و احتمال آنکه موفق به خرید بلیط قطار نشوید، زیاد است؛ ازاینرو، خوب است فرصت پیش فروش قطار فلای تودی را غنیمت شمرده و بلیط قطار موردنظرتان را خریداری کنید. این وبسایت خدمات گردشگری را با قیمتی منصفانه ارائه میکند و میتوانید تمام اقدامات پیش از سفر را ازطریق آن انجام دهید. وارد سایت فلای تودی شوید و از پیش فروش بلیط قطار نهایت استفاده را ببرید.