تقریبا تمام افراد در جهان از نقش پررنگ فلزات در صنایع مختلف آگاه هستند. فولاد و آهن هم دو فلز بسیار پرکاربرد در صنایع مختلف هستند که با یکدیگر تفاوتهایی دارند. برخی افراد تصور میکنند که فولاد و آهن یک فلز هستند و فقط نام آنها متفاوت است. در این مقاله از فولادبان قصد داریم به معرفی تفاوت فولاد و آهن بپردازیم و ویژگیهای این دو ماده را بررسی کنیم.
توضیح اینکه فولاد و آهن چگونه به وجود میآیند، کمی سخت و پیچیده است. با این حال، به طور ساده میتوانیم بگوییم که آهن از سنگ آهن به وجود میآید؛ اما فولاد فلزی است که از ترکیب آهن، کربن و دیگر عناصر ساخته میشود.
جالب است بدانید که آهن به دلیل قیمت مناسب و استحکام بالا، پرمصرفترین و پرکاربردترین فلز موجود در جهان است. امروزه به هر سازه یا تجهیزات بزرگی که در کارخانجات وجود دارند نگاه کنید، به خوبی رد پای آهن یا مشتقات آن را مشاهده خواهید کرد.
با این حال کاربرد گسترده فولاد در صنایع مختلف هم باعث شده است تا مقدار زیادی از آهنهای استخراج شده طی فرآیندی به فولاد تبدیل شوند و به این شکل مورد استفاده قرار بگیرند. فولاد به دلیل قابلیتهایی مانند شکلپذیری بالا، ضدزنگ بودن، مقاوم در برابر حرارت و دمای بالا، استحکام عالی و … مورد استفاده قرار میگیرد.
فولاد و آهن در موارد مختلف با یکدیگر تفاوت دارند؛ اما اصلیترین تفاوت فولاد و آهن را میتوان در میزان کربن آنها مشاهده کرد. آهن به عنوان یک فلز، میزان کربن بسیار کمتری نسبت به فولاد دارد. همانطور که گفته شد، یکی از اصلیترین عناصر سازنده فولاد، کربن است و ترکیب کربن با آهن و دیگر عناصر است که فولاد را به وجود میآورد.
استحکام
یکی از تفاوتهای مهم فولاد و آهن، میزان استحکام آنها است. فولاد از استحکام بسیار بالاتری نسبت به آهن برخوردار است؛ دلیل اصلی استحکام عالی فولاد، میزان کربن بالای آن است. نیکل موجود در فولاد هم یکی دیگر از دلایل استحکام بالای این فلز نسبت به آهن است.
مقاومت در برابر خوردگی و زنگزدگی
همانطور که میدانید، آهن در برابر خوردگی و زنگزدگی مقاومت بالایی ندارد و زمانی که در معرض رطوبت و گرما قرار بگیرد، زنگ میزند. فولاد برخلاف آهن از مقاومت خوبی در برابر خوردگی و زنگزدگی برخوردار است و به راحتی اکسید نمیشود.
یکی دیگر از تفاوتهایی که بین فولاد و آهن مشاهده میشود، طول عمر و پایداریشان است. مقاومت بالای فولاد در برابر خوردگی، دما و فشار بالا باعث شده است تا این فلز پایداری و طول عمر زیادی داشته باشد. آهن چنین شرایطی ندارد و از طول عمر و پایداری کمتری نسبت به فولاد برخوردار است.
به طور کلی انعطافپذیری آهن نسبت به فولاد بیشتر اس؛ اما توجه داشته باشید که انعطافپذیری فولاد به دو بخش شکل اولیه و شکل نهایی تقسیمبندی میشود. در حالت اولیه، انعطافپذیری فولاد بیشتر از آهن است و زمانی که فولاد شکل نهایی به خود گرفت و با دیگر عناصر ترکیب شد، به دلیل استحکام بالا، انعطاف پذیری این فلز به کمترین حد ممکن میرسد و تغییر شکل آن به راحتی امکانپذیر نخواهد بود.
کاربرد
کاربرد فلزات با توجه به ویژگی و خواصی که دارند، متفاوت است. فولاد به دلیل استحکام و مقاومت بالا، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد و به عنوان یک ماده کاربردی در کارخانجات تولیدی شناخته میشود. به همین دلیل، هر سازه یا ابزاری که برای ساخت به یک فلز مستحکم و مقاوم نیاز باشد، فولاد اولین گزینه است. امروزه در بسیاری از صنایع هم شاهد جایگزینی فولاد به جای آهن هستیم. برای ساخت سازههایی که نیاز به استحکام و مقاومت دارند، از آهن نمیتوان استفاده کرد.
یکی از دلایلی که باعث شده است تا از فولاد در صنایع ساختمانی هم استفاده شود، چگالی پایین است. در واقع بهترین انتخاب برای ساختمانسازی، فلزی است که استحکام و مقاومت بالا و همچنین چگالی پایینی داشته باشد. در واقع همین چگالی کمتر و همچنین مقاومت و استحکام بیشتر فولاد نسبت به آهن، باعث شده است تا از این فلز در صنایع ساختمانی بیشتر استفاده شود.
قیمت فولاد و آهن هم با یکدیگر متفاوت است. فولاد به دلیل تولید انبوه در سراسر جهان و البته هزینه تولید پایین، قیمت مناسبی دارد. در واقع یکی دیگر از اصلیترین دلایل استفاده گسترده از فلز فولاد در صنایع مختلف، همین مقرون به صرفه بودن آن است. از طرفی دیگر، قیمت بالاتر آهن نسبت به فولاد هم باعث شده است تا از این فلز به عنوان جایگزین آهن در برخی صنایع استفاده شود.
قیمت روز فولاد هم با توجه به عوامل مختلف کاهش یا افزایش پیدا میکند. طبیعی است که هر فولاد نسبت به فولاد دیگر با توجه به گرید و نوعی که دارد، متفاوت باشد. شما میتوانید قیمت روز آهن، قیمت روز فولاد و اخبار مربوط به بازار این دو فلز پرکاربرد را در پایگاه خبری فولادبان پیگیری کنید.