تحریم و مشکلات بانکی مهمترین موانع واردات ورق/ در شرایط تحریمی واردات ورق فولادی مفید نیست

به گزارش فولادبان؛ مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در تاریخ ۱۰ اسفند در گفت‌وگو با فولادبان از این خبر داد که وزارتخانه متبوع او به دنبال آن است که در آینده‌ای نزدیک تعرفه واردات انواع ورق فولادی از جمله ورق‌های گرم و سرد را به ۵ درصد کاهش دهد تا به این ترتیب با تسهیل شرایط واردات این محصولات، کمبود موجود در بازار داخلی از بین برود و با توجه به انحصار موجود در تولید و عرضه انواع ورق فولادی، قیمت آن نیز تعدیل شود.
سیف‌الله امیری در آن مصاحبه تاکید کرد که هم‌اکنون دستور مربوط به این کاهش تعرفه از سوی مهدی صادقی نیارکی، معاون امور صنایع وزارت صمت صادر شده است و در صورت اجرایی شدن این دستور، تعرفه واردات ورق به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد و البته مقدار دقیق تعرفه واردات انواع ورق پس از موافقت نهایی مسئولان گمرک جمهوری اسلامی ایران تعیین خواهد شد.
دو روز پیش (۱۳ اسفند) نیز اردشیر سعدمحمدی، سرپرست معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت در جلسه خود با تشکل‌های فولادی تاکید کرد که تعرفه واردات ورق کمتر از ۵ میلی‌متر حذف خواهد شد.
دیروز هم پیگیری‌های فولادبان از کیوان گردان، مدیرکل دفتر صنایع فلزی، برق و لوازم خانگی این وزارتخانه نشان داد که موضوع تلاش وزارت صمت برای کاهش تعرفه واردات ورق جدی است و این وزارتخانه قصد دارد حتی شده به عنوان یک مسکن مقطعی، تعرفه واردات ورق را کاهش دهد تا کمبود ایجادشده در بازار این محصول از میان برود.
در همین راستا، فولادبان به منظور بررسی آثار این تصمیم مهم وزارت صمت بر بازار و صنعت فولاد کشور به سراغ تولیدکنندگان انواع ورق فولادی و صنایع پایین‌دستی وابسته به ورق رفته است تا نظرات آن‌ها را پیرامون این مساله جویا شود.
یک فعال باسابقه بازار ورق فولادی در گفت‌وگو با فولادبان با تاکید بر این که واردات انواع ورق هیچ‌گاه ممنوع نبوده است، عنوان کرد: محدودیت‌هایی برای واردات ورق فولادی در کشور وجود دارد و سطح این محدودیت‌ها به این مساله که چه نوع ورق‌هایی در کشور تولید می‌شود و چه نوع محصولاتی امکان تولید آن در ایران وجود ندارد، بازمی‌گردد؛ بنابراین واردات ورق فولادی ممنوع نیست، بلکه محدود است.
وی با اشاره به محدودیت‌های اعمال‌شده در مقاطع زمانی مختلف برای واردات انواع ورق فولادی گفت: در مقاطعی به دلایل مختلف از جمله محدودیت‌های ارزی، اجازه واردات داده نمی‌شد و ارز سهمیه بندی می‌شد، ولی امسال سیاست وزارت صمت بر واردات ورق فولادی متمرکز بود، چون بازار داخلی کمبود داشت؛ با این حال، واردکنندگان به دلیل مشکلات ارزی به سمت واردات نرفتند و کارخانه‌های داخلی تولیدکننده پروفیل یا سایر محصولات وابسته به ورق برای تامین مواد اولیه خود به بورس کالا گرایش داشتند.
این فعال بازار فولاد که در زمینه توزیع انواع ورق فولادی فعالیت می‌کند، در ادامه صحبت‌های خود اظهار داشت: واردات ورق فولادی در شرایط کنونی به علت افزایش قیمت جهانی محصولات فولادی، نمی‌تواند چندان مفید باشد، زیرا وقتی محصولات وارداتی قیمت بالایی داشته باشند، دامنه این افزایش قیمت به بازار داخلی هم کشیده می‌شود و به این صورت، نرخ ورق در بازارهای جهانی، تعیین‌کننده قیمت در بازار داخلی خواهد بود؛ بنابراین با توجه به رشد فزاینده قیمت‌های جهانی، به نظر نمی‌رسد حتی با کاهش تعرفه واردات انواع ورق، شاهد افت محسوس نرخ این محصولات باشیم.
وی علت افزایش قیمت‌های جهانی محصولات فولادی را نیز مصرف بالای فولاد در چین دانست و ادامه داد: چین بیشترین سطح مصرف فولاد در دنیا را در اختیار دارد و به همین علت، میزان صادرات فولاد این کشور کم و حجم واردات آن بیشتر شده و این اتفاق موجب رشد قیمت محصولات فولادی در بازارهای جهانی شده است.
این فعال قدیمی بازار ورق فولادی به تحریم‌های آمریکا علیه ایران نیز اشاره کرد و گفت: اکنون شرایط تحریمی ایجاشده علیه کشورمان، مانع از فعالیت تجار ایرانی در زمینه واردات انواع محصولات فولادی به کشورمان شده است، زیرا در آن سوی مرزها فروشندگان حواله ایرانی قبول نمی‌کنند یا محصولاتشان را به تجار ایرانی نمی‌فروشند و هزینه‌های پنهانی زیادی را بر واردکنندگان ایرانی تحمیل می‌کنند.
وی افزود: همین عوامل باعث شده است که تولیدکنندگان داخلی صنایع پایین‌دستی، عمده مواد اولیه و ورق‌های فولادی مورد نیاز خود را از بورس کالا تامین کنند و به صورت محدود نیز ممکن است ورق‌های فولادی وارداتی را خریداری کنند؛ بخصوص که با وجود تحریم‌های آمریکا، فرآیند واردات یک محموله ورق فولادی ممکن است ماه‌ها زمان ببرد و به همین دلیل، ترجیح تولیدکنندگان محصولات پروفیلی این است که مواد اولیه مورد نیازشان را از داخل تهیه کنند.
این کارشناس بازار فولاد احتمال کاهش تعرفه واردات ورق را با توجه به کارنامه اقدامات پیشین وزارت صمت بعید دانست و تاکید کرد: اگر دولت به دنبال واردات ورق فولادی است، باید بزرگترین مانع در این زمینه یعنی تحریم‌ها را برطرف کند؛ چراکه اکنون با توجه به تحریم‌های آمریکا، بسیاری از کشورهای تولیدکننده ورق مثل قزاقستان، هند، روسیه، امارات و کره جنوبی حاضر به فروش محصولات فولادی خود به ایران نیستند.
وی در ادامه تاکید کرد: بنابراین اکنون مساله اصلی کاهش یا افزایش تعرفه اعمال‌شده بر واردات ورق نیست، بلکه بحث نفروختن کالا از سوی کشورهای مبدا به ایران است. این در حالی است که تا دو سال قبل، قراقستان بزرگترین تامین کننده انواع ورق فولادی بازار ایران از جمله ورق‌های گرم، سرد و گالوانیزه بود.
این فعال باسابقه بازار ورق فولادی اظهار داشت: اکنون تقریبا فقط برخی کارخانه‌های چین، محصولات فولادی خود را به ایران می‌فروشند، درحالی که پیش از این، کشورهای آسیای میانه و روسیه نیز در کنار چینی‌ها، حجم بالایی از ورق مورد نیاز شرکت‌هایی مثل ایران خودرو و سایپا را تامین می‌کردند، اما با کاهش عرضه انواع ورق فولادی از سوی این کشورها، معادلات عرضه و تقاضا در بازار ورق به هم خورد و قیمت این محصول نیز رو به رشد گذاشت.
وی با تاکید بر وجود انحصار در عرضه انواع ورق فولادی در بازار داخلی کشور اضافه کرد: در سال‌های اخیر عدم تامین برخی انواع ورق فولادی از سوی تولیدکنندگان خارجی، مشکلات مضاعفی را برای تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی به وجود آورده است، چراکه برخی فولادسازان داخلی از تامین کامل مواد اولیه شانه خالی کرده‌اند و این شرایط باعث ایجاد تقاضای کاذب در بازار داخلی و انحصار در تولید و توزیع ورق فولادی شده است.
این توزیع‌کننده مهم ورق‌ فولادی در بازار داخلی در پایان گفت: در مجموع به نظر می‌رسد حتی اگر وزارت صمت، فضای واردات را باز کند، بازهم فشار زیادی برای تامین مواد اولیه از دیگر کشورها وجود داشته باشد، البته شاید اگر فضای بین‌المللی تغییر کند، این دشواری‌ها کمتر شود، ولی در حال حاضر شرایط تحریمی و مشکلات ایران در انجام مبادلات بانکی بین‌المللی، مهمترین مانع پیش روی واردات ورق فولادی است.