صادرات سنگ آهن به طور کامل آزاد نشده است/ عدم تعادل در زنجیره فولاد با بخشی‌نگری  

به گزارش فولادبان؛ تولیدکنندگان زنجیره فولاد از بالادست تا پایین‌دست همواره به دنبال این هستند که محصولات خود را از کشور صادر کنند تا با این کار بتوانند ضمن درآمدزایی و جبران بخشی از هزینه‌های تولیدی خود، به تامین منابع ارزی کشور نیز کمک کنند؛ اما در سال‌های اخیر وزارت صنعت، معدن و تجارت محدودیت‌هایی را برای صادرات محصولات مختلف بخصوص در بالادست زنجیره فولاد اعمال کرده و برای این محصولات عوارض صادراتی وضع کرده است تا هم از خام‌فروشی جلوگیری شود تا هم با کمبود مواد اولیه مورد نیاز صنعت فولاد در بازار داخلی مواجه نشویم.

بر همین اساس، تا هفته گذشته صادرات مواد اولیه زنجیره فولاد شامل سنگ آهن، گندله و کنسانتره صرفا محدود به انواعی از این محصولات شده بود که مورد نیاز صنعت فولادی داخلی کشور نیست، اما هفته گذشته مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت بخشنامه‌ای را خطاب به مدیرکل دفتر صادرات گمرک جمهوری اسلامی ایران صادر کرد تا براساس آن بخشنامه‌های پیشین مربوط به محدود کردن صادرات سنگ آهن، گندله و کنسانتره لغو شود و ضوابط صادراتی این محصولات براساس بخشنامه صادرشده از سوی رضا رحمانی، وزیر پیشین صنعت، معدن و تجارت در تاریخ 7 خرداد 98 صرفا منوط به صدور مجوز از سوی مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت باشد.

بر این اساس، از این به بعد تولیدکنندگان محصولات معدنی زنجیره فولاد، با وجود تداوم اعمال عوارض صادراتی 25 درصدی، با فراغ بال بیشتری می‌توانند به صادرات کالاهایشان بپردازند؛ این در حالی است که در شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد تاکید شده است که دولت باید سیاست صادرات محصولات با ارزش افزوده بالاتری را اتخاذ کند و اقداماتی را انجام دهد تا 20 درصد صادرات محصولات میانی زنجیره فولاد، با صادرات محصولات نهایی جایگزین شود؛ بر این اساس، مصوبه اخیر دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت را نیز به نوعی می‌توان مخالف سیاست‌های صادراتی شیوه‌نامه فولادی اخیر دولت دانست.

نکته دیگر این است که با لغو محدودیت‌های اعمال‌شده برای صادرات محصولات بالادستی زنجیره فولاد، حلقه‌های پایین‌تر این زنجیره بخصوص فولادسازان که با استفاده از مواد اولیه ارزان‌قیمت داخلی به تولید شمش، تختال و ورق فولادی می‌پردازند، به‌ویژه در شرایطی که مواد اولیه مورد نیاز آنها با رفع محدودیت‌های صادراتی سنگ آهن تامین نشود، با ضررهای سنگینی مواجه خواهند شد.

البته همه این‌ها ابهاماتی است که تا روشن شدن بیشتر ابعاد بخشنامه صادراتی اخیر دولت درباره آن وجود دارد و ما نیز در همین راستا، با مسئولان دولتی، نمایندگان مجلس و فعالان زنجیره فولاد کشور به گفت‌وگو خواهیم نشست و نظراتشان را درباره کاهش محدودیت‌های صادراتی محصولات بالادستی زنجیره فولاد جویا می‌شویم.

بهادر احرامیان، عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در گفت‌وگو با فولادبان در این‌باره اظهار داشت: جزئیات نامه ارسال شده از سوی دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت به اداره گمرک ایران باید شفاف‌تر باشد، اما در حال حاضر به نظر می‌رسد با صدور این بخشنامه، بخشنامه‌های پیشین متعدد و متضادی که صادر شده، از طرف وزارت صمت لغو شده و شرایط صادراتی یکنواخت شده است. با این وجود، رویه‌هایی که برای اخذ مجوزهای صادراتی باید طی شود، همچنان مانند قبل از سال 98 پابرجا است.

وی درباره کاهش محدودیت‌های صادرات سنگ آهن، گندله و کنسانتره تصریح کرد: پیش از این، آقای سرقینی در دوره حضور خود در معاونت معدنی وزارت صمت، به طور کامل صادرات مواد خام فولادی یعنی سنگ آهن، گندله و کنسانتره را ممنوع اعلام کرده بود و به نظر می‌رسد با صادر شدن بخشنامه جدید، در حال حاضر به شرایط صادرات مشروط این محصولات بازگشته‌ایم و صادرات سنگ آهن به طور کامل آزاد نشده است.

عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در پایان با تأکید بر اینکه سیاست‌های مربوط به بخش‌های مختلف زنجیره فولاد با یکدیگر مرتبط هستند، عنوان کرد: اگر وزارت صمت قصد دارد محدودیت‌های صادرات را برای یکی از حلقه‌های زنجیره بردارد، بهتر است برای کل زنجیره این تصمیم گرفته شود، اما تا زمانی که بخواهیم حلقه حلقه درباره این مسائل تصمیم بگیریم، دائم از یک عدم تعادل به یک عدم تعادل دیگر خواهیم رسید.