تغییر ضریب 70 یا 80 درصدی اهمیت زیادی در تعیین نرخ فولاد ندارد/ عرضه بیشتر از تقاضا مانع رقابت روی قیمت پایه می‌شود

به گزارش فولادبان؛ قیمت‌گذاری و نحوه تعیین فاصله میان قیمت محصولات فولادی در بازار داخلی با بازارهای جهانی موضوعی است که همواره و بخصوص از اواخر آبان و با ابلاغ شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد در میان فعالان صنعت فولاد مورد بحث و تبادل نظر قرار داشته است. در این میان، در شیوه‌نامه فولادی اخیر دولت آمده است که قیمت پایه محصولات فولادی در بورس کالا بر مبنای ضریب 80 درصد نرخ محصولات فولادی صادراتی CIS خواهد بود. ضریبی  که موافقین و مخالفین زیادی داشته و البته چند روزی است که برخی گمانه‌زنی‌ها با توجه به صحبت‌های اخیر مقامات دولتی از این حکایت دارد که احتمال کاهش ضریب محصولات صادراتی منطقه CIS از 80 به 70 درصد وجود دارد.

در این میان، طرفداران تعدیل ضریب قیمت‌های CIS معتقدند که این کار موجب کاهش نرخ محصولات فولادی در بازار داخلی خواهد شد و مخالفان این کاهش، تاکید دارند که وجود ضریب حداقل 80 درصد برای قیمت محصولات صادراتی منطقه CIS موجب هم‌طرازی قیمت فولاد در ایران با بازارهای جهانی و در نتیجه جلوگیری از توزیع رانت در پایین‌دست زنجیره و نظام توزیع فولاد می‌شود.

در این میان اما رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران معتقد است تغییر ضریب 70 یا 80 درصدی نرخ‌های صادراتی منطقه CIS نقش مهمی در تعیین قیمت محصولات فولادی در بازار رقابتی داخلی ندارد. بهرام سبحانی در توضیح بیشتر این موضوع به خبرنگار فولادبان گفت: این که قیمت پایه محصولات فولادی در بورس کالا بر مبنای شاخص 70 یا 80 درصد تعیین شود، چندان مهم نیست، بلکه مهم این است نوعی شرایط رقابتی ایجاد شود که قیمت پایه 70 درصد در رقابت‌های بعدی به 75 درصد یا 80 درصد برسد؛ اما وقتی که در یک بازار، تقاضا وجود دارد و دو تا سه برابر این تقاضا، محصولات فولادی عرضه شود، رقابتی در قیمت پایه اتفاق نمی‌افتد، یعنی هر نرخی به عنوان قیمت پایه تعیین شود، محصولات روی همان رقم معامله می‌شود و بعضا حتی روی همان نرخ نیز مشتری وجود ندارد.

رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ادامه داد: تولیدکنندگان فولاد اخیرا از صادرات محصولاتشان منع شده‌اند و ملزم به عرضه تمام محصولاتشان حتی بیشتر از نیاز بازار در بورس کالا هستند، همین مساله باعث عرضه بیشتر از نیاز بازار می‌شود و از رقابت روی قیمت‌های پایه نیز ممانعت می‌کند. در این میان باید توجه داشت که ما مکانیزم بورس را برای عرضه و تقاضای محصولات فولادی داریم و قرار است محصولات فولادی با قیمت منطقی و متعارف در بورس عرضه شود و به فروش برسد؛ حال اگر هر شیوه، مکانیزم و رویه‌ای فرایند بورس را خدشه‌دار کند، این یعنی قیمتی غیرواقعی ایجاد کرده‌ایم.

سبحانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش، شیوه‌نامه فولادی اخیر دولت را در مجموع خوب و قوی توصیف کرد و گفت: مهمترین نقطه قوت شیوه‌نامه، عرضه تمام محصولات فولادی از جمله محصولات حلقه پایین‌دستی زنجیره فولاد در بورس کالاست، یعنی افرادی که شمش را از بورس می‌خرند باید میلگرد تولیدی‌شان را هم در بورس عرضه کنند؛ طبق این شیوه‌نامه برخی افراد نمی‌توانند شمش را با قیمت پایه تعیین‌شده برمبنای ضریب 70 یا 80 درصد از بورس بخرند، ولی بعد  محصولاتشان را با هر رقمی که خواستند، در بازار آزاد بفروشند.

وی تاکید کرد: بر همین اساس، بهتر است کسی که ورق فولاد مبارکه را برای تولید لوله و پروفیل می‌خرد نیز محصولش را در بورس بفروشد و به این صورت اگر این تولیدکننده، محصولش را به بورس نیاورد، معلوم نمی‌شود که آیا او ورق خریداری‌شده را به لوله و پروفیل تبدیل کرده یا آن را در بازار آزاد فروخته است؛ در مجموع عرضه تمام محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا به عنوان نقطه قوت شیوه‌نامه تلقی می‌شود، به شرط این که دستگاه نظارتی هم بر نحوه اجرای این شیوه‌نامه نظارت کند.

سبحانی در ادامه درباره نقاط ضعف شیوه‌نامه فولادی اخیر دولت نیز توضیح داد: در شیوه‌نامه دولت خلاهای  نظارتی زیادی وجود دارد؛ این در حالی است که اگر بخواهند بر چگونگی عرضه و تقاضا در زنجیره فولاد نظارت کنند، اصلا سخت نیست، منتهی باید بخواهند؛ مهم این است که مسئولان دولتی می‌خواهند بر نحوه اجرای شیوه‌نامه نظارت کنند یا خیر؟ زیرا افرادی که در بورس کالا شمش می‌خرند کاملا هویت‌دار و شناسنامه‌دار هستند.

رئیس انجمن تولیدکنندگان فولادی ایران در پایان تصریح کرد: گفته می‌شود که فولادسازان شمش را فقط باید به کارخانجات نوردی بدهند، نه به شخص؛ در حالی که تمام افرادی که از بورس شمش می‌خرند مشخص هستند و معلوم است که این افراد چقدر شمش خریده‌اند، کی خریداری کرده‌اند و به چه کسانی فروخته‌اند. بنابراین وزارت صمت می‌تواند به‌راحتی بفهمد که شمش و ورق و لوله کجا رفته است. این روشی بسیار ساده برای کنترل زنجیره است و از قدیم هم این کنترل‌ها بوده و انجام می‌شده و الان هم سازمان حمایت و سازمان تعزیرات می‌توانند این موارد کنترلی را دقیق‌تر اجرا کنند.