تخلف آشکار بورس کالا در اجرای زودتر از موقع شیوه‌نامه/ سه تن از مدیران بورس از طرف فولادسازان انتخاب می‌شود

به گزارش فولادبان؛ حدود دو هفته از ابلاغ شیوه‌نامه جدید دولت برای ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد می‌گذرد و در این مدت حلقه‌های گوناگون این زنجیره مخالفت‌ها و حمایت‌های متفاوتی را نسبت به این شیوه‌نامه اظهار داشته‌اند. در این میان اما روز دوشنبه تعیین نابهنگام قیمت شمش در معاملات این هفته بورس کالا براساس شیوه‌نامه جدید، باعث ایجاد آشفتگی در بازار آزاد آهن شد؛ به نحوی که در روز دوشنبه شاهد بسته شدن فروش بیشتر مبادی رسمی فروش مقاطع طویل فولادی و محصولات حوزه لوله و پروفیل بودیم و در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه نیز افزایش قیمت‌های افسارگسیخته‌ای را در نرخ این محصولات مشاهده کردیم.

اگرچه یکی دو روزی است که قیمت محصولات فولادی در بازار آزاد تا حدودی با ثباتی نسبی همراه شده است، اما برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که با توجه به بالاتر بودن نرخ شمش بلوم در معاملات این هفته بورس کالا از نرخ کف بازار این محصول، احتمال رشد هرچه بیشتر قیمت مقاطع طویل و حتی محصولات حوزه لوله و پروفیل در هفته آینده وجود دارد و در هر صورت، این سبک از اجرای شیوه‌نامه جدید آن هم در چنین زمان نامناسبی که روال طبیعی عرضه و تقاضا در وضعیت رکودی بازار آزاد آهن، قیمت میلگرد را رفته‎رفته به زیر مرز ۱۰ هزار تومان سوق می‌داد، موجب انتقاد بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار فولاد شده است.

تورج امینی، دبیر انجمن نوردکاران فولادی ایران با انتقاد شدید از اجرای نابهنگام شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد به خبرنگار ما گفت: بورس کالا تخلف آشکاری را درباره زمان اجرای این شیوه‌نامه مرتکب شد، چون اجرای آن را یک روز زودترآغاز کرد و همان یک روز باعث شد میانگین قیمت شمش بالاتر از نرخ واقعی محاسبه شود. در واقع، قرار بود قیمت‌ها براساس 80 درصد CIS تعیین شود، اما مبدایی که از آن نرخ‌های CIS برداشت شد، صحیح نبود و نوع دلار انتخابی هم درست نبود و این تخلفات باعث شد دست بورس کالا در تصمیم‌گیری‌ها بازتر شود.

وی در ادامه با اشاره به عضویت سه تن از مدیران فولادی در هیات مدیره بورس کالا ادامه داد: بخشی از ترکیب هیات مدیره بورس کالا از سوی مدیران ذوب آهن، فولاد مبارکه و فولاد خوزستان انتخاب می‌شوند و این افراد تصمیم می‌گیرند چه زمانی شیوه‌نامه اجرایی شود که این بزرگترین انتقاد به بورس کالاست و باعث وارد شدن لطمه آشکاری به مصرف‌کنندگان نهایی شده است؛ در واقع می‌توان گفت تخلف  14 درصدی در تعیین قیمت شمش در بورس کالا رخ داده است که البته انجمن نوردکاران این تخلف را در نامه‌هایی به اطلاع رئیس مجلس شورای اسلامی، مدیرعامل شرکت بورس کالا و وزیر صمت رسانده، اما هنوز پاسخی دریافت نکرده است.

دبیر انجمن نوردکاران فولادی ادامه داد: بورس کالا نباید در تصمیمات مربوط به زنجیره فولاد دخالت کند و تصمیم‌گیری در خصوص اجرای این شیوه‌نامه با وزارت صمت است که باید با هماهنگی انجمن فولاد و انجمن نوردکاران به عنوان ذی‌النفعان زنجیره فولاد، اقدام به اتخاذ تصمیم کند؛ بنابراین می‌توان گفت این تصمیم اخیر بورس کالا با تخلف همراه بوده است و انجمن نوردکاران، جدولی تهیه کرده است که درصد تخلف این شرکت را در زمینه تعیین قیمت محصولات فولادی در روز اول اجرای شیوه‌نامه نشان می‌دهد.

امینی با اشاره به درصد اندک فاصله میان قیمت پایه شمش و میلگرد در عرضه‌های این هفته بورس کالا تاکید کرد: کجای دنیا این‌قدر به نوردکاران فولادی لطمه می‌زنند که قیمت شمش در بورس نزدیک به 10 هزار تومان و قیمت میلگرد 10 هزار و 86 تومان تعیین شود؟ فاصله میان قیمت شمش و میلگرد در بورس کالا قاعدتا حداقل باید 11 درصد در نظر گرفته شود و اتفاقی که این هفته رخ داد، جنایتی است که فقط در ایران در حق نوردکاران انجام می‌شود.

وی افزود: اکنون شرایط طوری است که برخی مدیران بورس کالا، راسا تصمیم می‌گیرند که نوردکاران چه میزانی از محصولات خود را به بورس عرضه کنند. جالب‌تر اینکه وزارت صمت جلوی صادرات نوردکاران را می‌گیرد و اعلام می‌کند که چون عرضه نوردکاران در بورس کم است، مانع صادرات آنها می‌شود؛ این در حالی است که ما قصد داریم به اندازه کافی در بورس کالا عرضه کنیم، اما برخی مدیران این شرکت مانع این کار می‌شوند؛ آن هم در شرایطی که ما  از سال‌ها قبل بازارهای صادراتی خود را شناسایی کرده‌ایم.

امینی در ادامه با طرح این سوال که به چه علت باید هیات مدیره بورس کالا از اعضای فولادسازان باشد، عنوان کرد: چرا برخی فولادسازان می‌توانند با دریافت نامه‌ای از سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) 30 تا 50 هزار تن شمش در بورس کالا عرضه کنند، ولی بخش خصوصی باید برای خرید از بورس کالا 20 درصد از هزینه را به صورت نقدی بپردازد تا بورس کالا اجازه خرید بدهد؟ وقتی هم که بخش خصوصی می‌خواهد پول خود را برداشت کند، باید 45 روز منتظر دریافت پول باشد و از همه مهمتر، با همه این شرایط، اجازه عرضه کافی به نوردکاران داده نمی‌شود و جلوی صادراتشان گرفته می‌شود.

این فعال صنعت فولاد درباره شرایط آینده بازار فولاد نیز پیش‌بینی کرد: اگر روال دو سه روز اخیر در بازار آهن ادامه داشته باشد، قطعا این بازار به‌زودی قفل خواهد شد؛ چون کمتر نوردکاری در چند روز گذشته توانسته است معامله خاصی انجام دهد. در شرایط کنونی نوردکاران فقط مشغول ضرر دادن هستند، چون با این قیمت‌های گزاف شمش در بورس کالا، توانایی خرید آن را ندارند و ناچارند که برای تامین نیاز تولیدی خود، شمش‌های القایی را از بازار آزاد تهیه کنند. در چنین شرایطی نیز فولادسازان، حاضر به پایین آوردن قیمت شمش در بورس کالا نیستند و قیمت شمش القایی در بازار آزاد نیز تحت تاثیر نرخ شمش بلوم در بورس کالا قرار می‌گیرد و همه این مسائل فقط باعث گران‌تر شدن نرخ مواد اولیه مورد نیاز نوردکاران می‌شود و از صادراتشان جلوگیری می‌کند.

دبیر انجمن نوردکاران فولادی ایران در پایان ماهیت کلی شیوه‌نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد را مناسب توصیف کرد و گفت: در شرایط کنونی هنوز هم اختلاف نظرهایی درباره این شیوه‌نامه و نحوه اجرای آن وجود دارد و آن‌طور که ما شنیدیم، قرار است تا نتیجه نهایی نظرات تا روز شنبه مشخص شود و در جلسه روز یکشنبه وزارت صمت، بازنگری نهایی یا تجدید نظر روی نحوه اجرای آن صورت گیرد.