احتمال تنش در بازار فولاد بر اثر ترور دانشمند ایرانی

به گزارش فولادبان؛ این هفته هم کاهش قیمت محصولات فولادی در بازار آزاد بر اثر جو رکودی حاکم بر بازار که از زمان بایدنی شدن فضای اقتصاد ایران شکل گرفته است، مانند هفته‌های گذشته ادامه پیدا کرد. به نحوی که از پنجشنبه 29 آبان تا پنجشنبه 6 آذر با در نظر گرفتن مالیات بر ارزش افزوده برای همه قیمت‌ها، شاهد افت نزدیک 700 تومانی متوسط نرخ میلگرد 14 آجدار در بازار آزاد بودیم و همچنین در همین مدت میانگین قیمت انواع پروفیل بیش از 1550 تومان کاهش یافت و متوسط نرخ تیرآهن 14 کیلویی نیز با ریزشی بیش از 1400 تومانی مواجه شد. علاوه بر این در هفته‌ای که گذشت، شاهد سقوط بیش از 900 تومانی میانگین قیمت انواع نبشی و کاهش حدودا 600 تومانی متوسط نرخ شمش القایی در بازار آزاد بودیم.

اما صرف نظر از رکود حاکم بر بازار بر اثر انتظار برای کاهش بیشتر نرخ‌ها پس از قطعی شدن ریاست جمهوری بایدن در آمریکا و همچنین بلاتکلیفی فعالان بازار از نحوه اجرای شیوه‌نامه جدید دولت، چگونگی تصویب طرح مجلس برای مدیریت بازار فولاد و تداوم محدودیت‌های شدید کرونایی در سراسر کشور، دلیل اصلی ریزش قیمت محصولات فولادی در این هفته نیز مانند هفته‌های گذشته، افت نرخ ارز در بازار آزاد بود. ریزشی که البته در بیشتر روزهای هفته به صورت ملایم پیش رفت، اما در روز دوشنبه که بامداد آن، خبر پذیرش آغاز فرآیند انتقال قدرت از سوی دونالد ترامپ در رسانه‌ها منتشر شد، شدت زیادی گرفت. در مجموع اما نرخ دلار در بازار آزاد در یک هفته اخیر حدود 1250 تومان ارزان‌تر شد و البته میانگین موزون هفتگی نرخ حواله‌جات دلار نیمایی (متوسط نرخ خرید و فروش)، 180 تومان افزایش یافت.

نوسانات گذرا در بازار ارز با ترور دانشمند ایرانی

امروز اما در شرایطی که اغلب کارشناسان بازار ارز، روند قیمت دلار در هفته پیش‌رو را نیز نزولی پیش‌بینی می‌کردند، به نظر می‌رسد ترور دانشمند ایرانی بتواند موجی احتمالا ناپایدار را در بازار ارز ایجاد کند. در این میان آن‌طور که از خبرها برمی‌آید، مقامات کشورمان تا کنون شهید فخری‌زاده را از مسئولان حوزه دفاعی معرفی کرده‌اند، اما رسانه‌های خارجی معتقدند این شهید از دانشمندان تراز اول هسته‌ای ایران بوده است و آثار ترور آن معادل تبعات ترور سردار سلیمانی خواهد بود.

در این میان اما اگرچه رسانه‌های خارجی از دو هفته پیش سعی بر ایجاد سایه جنگ در روزهای آخر ریاست جمهوری ترامپ داشته‌اند، اما بازار ارز تا امروز واکنشی به این فضاسازی‌ها نداشته است و البته شاید حادثه تروریستی امروز بتواند نوساناتی در بازار ایجاد کند و قیمت ارز و طبیعتا محصولات فولادی در بازار ایران را رو به افزایش بگذارد.

تا کنون اغلب تحلیل‌ها بر نقش داشتن رژیم صهیونیستی در این ترور تاکید دارد و برخی خبرها از ورود تیم تروریستی این رژیم از باکو حکایت دارد، اسرائیلی‌ها اواسط این هفته هم حملاتی به نیروهای مورد حمایت ایران در سوریه داشته‌اند، اما با این وجود، گمان نمی‌رود این تحرکات بتواند سایه جنگ را به ایران برگرداند. این وسط اما آنچه برای بازارهای ایران مهم است، این است که با توجه به اختلافات سیاسی دولت و حاکمیت درباره مسائلی مانند مذاکره، باید دید آیا بازارساز فردا برای کنترل نرخ ارز ورود جدی می‌کند یا با اهدف سیاسی قیمت دلار دوباره صعودی خواهد شد.

رکود معاملات فولاد پایان می‌یابد؟

اما صرف نظر از مسائل امنیتی و سیاسی که خواه ناخواه بازار فولاد ایران را به طور مستقیم تحت تاثیر قرار می‌دهد، این هفته نیز مانند هفته‌های گذشته شاهد تداوم رکود ناشی از انتظارات کاهشی شکل‌گرفته در میان فعالان بازار بودیم. در این میان، شنیده‌های ما از فعالان بازار در تمام روزهای هفته گذشته حاکی از آن بود که روند معاملات در بازار آهن در هفته گذشته نیز تقریبا متوقف بود؛ چراکه انتظار بیشتر فعالان بازار حداقل تا روز گذشته، افت هرچه بیشتر قیمت‌ها بر اثر تداوم سقوط نرخ ارز و تشدید دخالت‌های دولتی در بازار فولاد بود و حالا شاید ماجرای ترور امروز در صورت اثرگذاری مهم بر نرخ ارز، بتواند به رکود حاکم‌شده بر بازار فولاد نیز پایان دهد.

اما در هفته‌ای که گذشت، نمود رکود معاملات را نیز علاوه بر بازار آزاد، در بورس کالا مشاهده کردیم؛ به نحوی که در روز دوشنبه هیچ‌کدام از ورق‌های عرضه‌شده در بورس به دلیل بالاتر بودن قیمت پایه نسبت به نرخ کف بازار خریداری نداشتند و در روز  سه‌شنبه نیز بازهم اغلب شمش‌های بلوم عرضه‌شده مانند هفته‌های گذشته معامله نشدند و حتی کاهش 4.6 درصدی قیمت شمش بلوم در بورس کالا نسبت به هفته قبلی نیز نتوانست نوردکاران را راضی به خرید این محصول از بورس کالا راضی کند. همچنین در روز چهارشنبه هم عمده مقاطع طویل عرضه‌شده در بورس کالا با وجود کاهش قیمت پایه 3.7 درصدی نسبت به روز گذشته روی دست تولیدکنندگان آن باقی ماند.

کشمکش بر سر یک شیوه‌نامه

در این میان البته بلاتکلیفی ناشی از مشخص نبودن وضعیت اجرای شیوه‌نامه دولت و طرح مجلس برای مدیریت بازار فولاد نیز در هفته گذشته به تشدید جو رکودی حاکم بر بازار آهن دامن زد. آنچه که این هفته شاهد آن بودیم، در کشمکش اعتراضات شدید فولادسازان و حمایت‌های نوردکاران و برخی دیگر از اعضای زنجیره فولاد از شیوه‌نامه دولت که به نظر می‌رسد بیشتر در نگاه صنفی آنها ریشه دارد، ظاهرا قرار است بندهایی از این شیوه‌نامه تغییر کند. برای این منظور نیز قرار شده است محمد نهاوندیان، نماینده اسحاق جهانگیری و معاون معدنی وزیر صمت در روز شنبه بار دیگر با اعضای تشکل‌های زنجیره فولاد در روز شنبه جلسه بگذارند. البته لازم به ذکر است که هر تصمیمی در جلسه روز شنبه گرفته شود، به منزله تصمیم نهایی تلقی نمی‌شود و هر تغییری در شیوه‌نامه منوط به تصویب در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت است.

در این میان، البته نباید از نامه پیش‌دستانه معاون معدنی وزیر صمت خطاب به برخی شرکت‌های فولادی درباره اجرای شیوه‌نامه از هفته آینده که روز چهارشنبه در فضای مجازی منتشر شد و البته زمان ارسال آن مربوط به پیش از برگزاری جلسه بین نهاوندیان و تشکل‌های فولادی بود نیز غفلت کرد. مساله‌ای که نشان می‌دهد معاونت معدنی وزارت صمت در تلاش است تا هرچه سریع‌تر شیوه‌نامه جدید دولت را اجرا کند و در این میان، سعی می‌کند تا حد ممکن برای فشارهای فولادسازان در زمینه لزوم تغییر شیوه‌نامه نیز مقابله کند.

گرچه که شاید این مسائل نیز به بده بستان‌های امتیازی پشت پرده مربوط باشد که ما از آن بی‌خبریم؛ اما آنچه تا اینجای کار از شواهد امر برمی‌آید، فولادسازان به شدت به دنبال تغییر بندهای مربوط به چگونگی عرضه در بورس کالا، اخذ مجوز برای صادرات محصولات خود پس از بی‌مشتری ماندن در بورس، لزوم رشد صادرات محصولات نهایی و البته نحوه تعیین قیمت پایه محصولات فولادی در بورس هستند تا با این کار بتوانند تاثیر بیشتری روی حجم عرضه و قیمت نهایی محصولاتشان در آینده بگذارند و همه‌چیز را به نفع خود تمام کنند.

اما در مجموع می‌توان گفت اگر ترور دانشمند ایرانی در روز جاری اتفاق نیفتاده بود، احتمالا شاهد تداوم رکود و کاهش قیمت‌ها در بازار آزاد آهن و بورس کالا در هفته پیش‌رو می‌بودیم. اما حالا که بیشتر کارشناسان ارز پیش‌بینی کرده‌اند که به احتمال زیاد با ماجرای ترور شهید فخری‌زاده نرخ ارز در بازار آزاد ایران حداقل در روزهای ابتدایی هفته رو به افزایش بگذارد، بعید نیست که قیمت محصولات فولادی نیز در هفته پیش‌رو شیبی صعودی را به خود ببیند و بازار آهن کمی از فضای رکودی حاکم بر معاملات در هفته‌های اخیر نیز رهایی یابد.