شیوه‌نامه نیاز به اصلاحات جدی دارد/ مشکل اصلی زنجیره فولاد، تأمین آهن اسفنجی

به گزارش فولادبان؛ بالاخره بعد از کش و قوس‌های فراوان بر سر شیوه‌نامه پیشین ابلاغ‌شده از سوی وزارت صمت برای تغییر فرمول قیمت‌گذاری محصولات فولادی و البته ارائه طرحی برای مدیریت بازار فولاد از سوی مجلس شورای اسلامی، هفته گذشته معاون اقتصادی رئیس‌جمهور در اقدامی سوق‌الجیشی شیوه‌نامه جدید «ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد» را ابلاغ کرد؛ شیوه‌نامه‌ای که به نظر می‌رسد اگر درست اجرا شود، می‌تواند به ایجاد تعادل در بازار داخلی فولاد کمک کند، اما در یک هفته گذشته با مخالفت‌ها و حمایت‌های متفاوتی از سوی فعالان زنجیره فولاد مواجه شده است.

حسام‌الدین والی، کارشناس صنعت فولاد ضمن انتقاد از شیوه‌نامه جدید ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به خبرنگار ما گفت: این شیوه‌نامه به صورت کاملا کلی نوشته شده است و بخش‌هایی از آن نیاز به اصلاح جدی دارد. یکی از نکات قابل توجه درباره شیوه‌نامه جدید دولت این است که روی محصولات میانی و نهایی زنجیره بسیار تأکید کرده است، اما به نظر می‌رسد تا زمانی که مشکل بالادستی‌های زنجیره فولاد حل نشود، این سیکل معیوب خواهد بود و اتفاق درستی رخ نخواهد داد.

وی افزود: در صورت اجرایی شدن این شیوه‌نامه طی مدت یک تا دو ماه آینده، حتما مشکلات زیادی در زنجیره فولاد پیش خواهد آمد، مگر اینکه حتما در آن اصلاحاتی انجام شود.

این کارشناس صنعت فولاد با بیان اینکه در عرضه آهن اسفنجی به عنوان ماده اولیه برای القایی‌ها مشکلاتی وجود دارد، ادامه داد: در این شیوه‌نامه برای تولیدکنندگان شمش القایی نیز تعیین شده است که باید تمام محصولاتشان را با قیمت دستوری در بورس کالا عرضه کنند، این در حالی است که این تولیدکنندگان قراضه و آهن اسفنجی مورد نیازشان را از بازار آزاد تهیه می‌کنند و حتی آلیاژشان را هم از بازار آزاد می‌خرند.

والی تصریح کرد: در این شیوه نامه نوشته شده است که  وزارت صمت باید برای عرضه مواد اولیه مانند آهن اسفنجی، کنسانتره و گندله در بورس کالا برنامه‌ریزی کند، اما سؤال اصلی اینجاست که این برنامه‌ریزی چه زمانی انجام خواهد شد؟ دولت در ابتدا باید تامین آهن اسفنجی و قراضه مورد نیاز تولیدکنندگان شمش را ساماندهی کند و آهن اسفنجی را با 50 درصد میانگین موزون هفتگی نرخ شمش بلوم تامین کند. یعنی برای عرضه مناسب تولیدکنندگان شمش در بورس کالا، اولا باید آهن اسفنجی به میزان کافی به بورس بیاید و ثانیا کف عرضه شمش هم باید متناسب با میزان عرضه آهن اسفنجی باشد.

وی با اشاره به عدم وجود خریدار کافی برای شمش بلوم در بورس کالا در هفته‌های اخیر عنوان کرد: حدود چهار هفته است که شمش بلوم در بورس کالا مشتری چندانی نداشته است. این در حالی است که بیشتر تولیدکنندگان شمش بخش خصوصی، بازار هدفشان داخلی است و از طرفی هم شرایط مالی خوبی ندارند و در صورت نبود خریدار برای محصولشان متضرر می‌شوند.

این کارشناس صنعت فولاد ادامه داد: با این حال، در این شیوه‌نامه آمده است که اگر شمش دو هفته در بورس خریدار نداشت، بعد از آن تولیدکنندگان این محصول اجازه صادرات دارند؛ این در حالی است که بیشتر تولیدکنندگان شمش بخش خصوصی توان صادرات ندارند و باید اجازه خرید و فروش خارج از بورس به آن‌ها داده شود تا اگر محصولاتشان در بورس فروش نرفت، به مشکل مالی برخورد نکنند.

وی در پایان تعیین قیمت پایه محصولات فولادی در بورس کالا به میزان 80 درصد نرخ منطقه‌ای CIS را اجحاف در حق تولیدکنندگان دانست و تصریح کرد: بهتر است که قیمت پایه محصولات فولادی حداقل 95 درصد نرخ این منطقه یا 95 درصد فوب خلیج فارس باشد تا تولیدکنندگان بتوانند با نوسان 10 درصدی، محصولاتشان را بفروشند؛ اما با نهایی شدن قیمت پایه مطابق آنچه که اکنون در شیوه‌نامه آمده است، حتما مشکلات تولیدکنندگان بیشتر می‌شود و بخش خصوصی 25 تا 30 درصد ضرر خواهند کرد.