این هفته بازار آهن کشور همپای بازار ارز نوسانات شدیدی را تجربه کرد و با وجود افت محسوس قیمت مقاطع فولادی در روزهای ابتدایی هفته بر اثر ریزش شدید قیمت دلار، در ادامه هفته قیمتها بخصوص در حوزه نبشی و ناودانی و محصولات حوزه لوله و پروفیل رو به افزایش گذاشتند. این روند نوسانی در هفته جاری در نرخهای شمش القایی در بازار آزاد نیز مشاهده شد، اما با وجود این که نرخ پایانی دلار نقدی در بازار آزاد در پایان این هفته دقیقا برابر با قیمت دلار در پنجشنبه هفته قبل بود، قیمت تمام محصولات فولادی در هفتهای که گذشت در مجموع رو به کاهش گذاشت تا همانطور که پیشبینی میشد بعد از پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا حباب قیمت فولاد در بازار داخلی کشورمان نیز کمی تخلیه شود.
به گزارش فولادبان؛ اتفاق مهم هفته جاری در بازار آهن اما آن بود که این هفته نیز مانند یکی دو هفته گذشته معاملات مقاطع در بازار آزاد با رکود شدیدی مواجه بود و بیشتر فعالان حوزه فولاد از بیتحرکی خریداران بر اثر بلاتکلیفی اوضاع بازار گلایه داشتند. این بیتحرکی البته به شکلی کاملا واضح در معاملات دو هفته گذشته بورس کالا نیز مشاهده شد و این هفته نیز مانند هفته قبل شاهد آن بودیم که با وجود کاهش داوطلبانه 5 درصدی قیمت پایه محصولات فولادی از سوی عرضهکنندگان شمش و مقاطع، حتی با این که حجم عرضهها نیز با رشد محسوسی نسبت به هفتههای گذشته مواجه شده بود، اما اغلب شمشها و مقاطع عرضهشده در بورس یا بیمشتری ماندند یا با قیمت پایه معامله شدند تا به نوعی این هفته هم سیگنال رکود و بلاتکلیفی از بورس کالا به بازار آزاد مخابره شود.
این بلاتکلیفی در یک هفته گذشته در نرخ دلار در بازار آزاد نیز مشاهده شد و شاهد آن بودیم که جو روانی ناشی از قطعی شدن پیروزی نامزد دموکراتها در انتخابات آمریکا صرفا توانست یکی دو روز نرخ ارز را با کاهش نسبتا شدید مواجه کند و از ظهر یکشنبه به اینسو قیمت دلار نقدی در کانال 25 هزار تا 27 هزار و 500 تومان رنج زد. اتفاقات اخیر بسیاری از تحلیلگران نرخ ارز را از پیشبینی آینده این بازار ناتوان کرده است، اما در عین حال به نظر میرسد بیشتر تحلیلگران بر این مساله اتفاق نظر دارند که با توجه به کاهش ملایم 961 تومانی میانگین موزون هفتگی نرخ حوالهجات دلار (متوسط نرخ خرید و فروش) در سامانه نیما و البته اعلام نرخ دلار دستوری و صرافی ملی توسط بانک مرکزی نزدیک به بالاترین نرخ موجود در بازار آزاد در چند روز اخیر، به نظر میرسد دولت فعلا قصدی برای کمک به کاهش شدید نرخ ارز ندارد و ظاهرا میخواهد برای راضی نگه داشتن شرکتهای صادراتی و جذاب نگه داشتن فرآیند بازگشت ارزهای حاصل از صادرات، همچنان نرخ ارز را در کانالهایی بالاتر از انتظارات عمومی نگاه دارد.
با این وجود، با توجه به این که در مجموع احتمالا مطرح شدن ادعای تقلب از سوی دونالد ترامپ و همراهانش راه به جایی نمیبرد و تقریبا رئیسجمهور شدن بایدن را میتوان قطعی دانست، به نظر میرسد حتی با وجود فشارهای روانی دولت ترامپ در هفتههای پایانی بر اقتصاد ایران با اعمال تحریمهای به اصطلاح سیلابی، در هفتههای پیشرو نرخ دلار در بازار آزاد ایران روی موجی از نوسانات شدید اما در مجموع با شیبی ملایم رو به کاهش بگذارد و این مساله فرصت مناسبی را نیز برای بانک مرکزی فراهم میکند تا با کاهش تدریجی نرخ ارز بتواند تا حد زیادی منابع ارزی کف خیابانی برای خودش دست و پا کند.
البته نباید این نکته را نیز از خاطر برد که در چند روز اخیر خبرهایی از احتمال بازگشت آرای برخی ایالتها به سوی ترامپ در انتخابات آمریکا در رسانهها منتشر شده است، اما هنوز هم عمده مقامات ایالتی و فدرال برگزارکننده انتخابات تاکید دارند که تقریبا همه ادعاهای ترامپ درباره بروز تقلب در انتخابات ایالات متحده بیاساس است و بنابراین حتی اگر واقعیت آنچه باشد که مرد قمارباز میگوید، به نظر نمیرسد که هیات حاکمه آمریکا با او همراهی کند و تقریبا میتوان با قاطعیت ترامپ را رفتنی دانست. بنابراین اگر او در روزهای پایانی دولتش دست به اقدام جنونآمیزی در ایران یا منطقه خاورمیانه نزند، کاهش تدریجی نرخ ارز در بازار آزاد ایران حداقل تا زمانی که مشخص شود راه برای مذاکره مجدد ایران و آمریکا باز است یا خیر، دور از انتظار نیست.
در این میان اما وزیر صمت دولتی که اقتصاد مملکت را تا این حد شرطی کرده و همهچیز ملت را به مذاکره با آمریکا گره زده، تحت فشار مجلس وعده داده است که میخواهد نرخ فولاد در ایران را به زیر 9 هزار تومان کاهش دهد و حجم عرضههای محصولات فولادی در بورس کالا را نیز چند برابر کند. رزمحسینی اما برای تحقق این وعده چالشهای بسیاری را پیشروی خود دارد؛ او نخست باید فولادسازان و نوردکارانی را که در ماههای اخیر کمتر نسبت به تعهدات کف عرضه شمش و مقاطع خود عمل کردهاند، وادار به وفای به عهد کند و بعد هم باید با انداختن نورافکن به قسمت تاریک بازار فولاد یعنی حوزه ورقهای فولادی، عرضه این نهاده مهم در بورس کالا را که در هفتههای اخیر تقریبا به صفر میل کرده و عمده عرضههای آن نیز تایید نمیشود، سر و سامان دهد و رفتهرفته فکری برای عرضه محصولات حوزه لوله و پروفیل و البته آهن اسفنجی و دیگر نهادههای بالادستی زنجیره فولاد در بورس کالا کند.
نکته اساسی اما آن است که وجود تنشهای فعلی در زنجیره فولاد کشور که نمونه آن را میتوان در مصاحبهها و نامهنگاریهای دو ماه اخیر انجمنهای صنفی حوزه فولاد علیه یکدیگر مشاهده کرد، راه را برای رزمحسینی جهت کاهش نرخ فولاد سختتر میکند. او که البته تاجری باسابقه محسوب میشود که خودش هم کمابیش به سوابق تجارت خود افتخار میکند، در راه دشوار پیشرویش باید دست واسطههایی را که با بهرهبرداری از انواع رانتها محصولات فولادی را به کالاهایی سرمایهای تبدیل کردهاند نیز از بازار فولاد قطع کند تا بتواند حباب ایجادشده در قیمت مقاطع و بخصوص انواع ورق و محصولات حوزه لوله و پروفیل را با قدرتی بیشتر تخلیه کند.
در این میان اما باید به این نکته نیز توجه داشت که براساس آخرین گزارشهای متال بولتن، متوسط نرخ شمش بلوم صادراتی ایران در یک هفته گذشته با افزایش 8.5 دلاری مواجه شده است و با وجود افت 961 تومانی میانگین موزون هفتگی نرخ دلار نیمایی در یک هفته اخیر، اگر قرار باشد فولادسازان این هفته نیز نرخ پایه شمش عرضهشده در بورس کالا را به صورت داوطلبانه 5 درصد کمتر از فرمول تنظیم بازار اعلام کنند، قیمت پایه شمش در روز سهشنبه احتمالا بین 100 تا 200 تومان کمتر از قیمت پایه این هفته خواهد بود؛ اما اگر این کاهش داوطلبانه از سوی فولادسازان رخ ندهد، قیمت پایه این هفته شمش حتی میتواند بیش از 350 تومان از نرخ این هفته نیز بیشتر بالاتر که خود این مساله حتی در صورت کاهش ملایم نرخ ارز در هفته پیشرو سیگنال افزایشی بخصوص در روزهای پایانی هفته به بازار آهن خواهد داد.
البته با توجه به بلاتکلیف بودن اوضاع نرخ ارز در هفته پیشرو حتی با وجود پیشبینیهایی مبنی بر کاهش ملایم، به نظر میرسد وضعیت رکود معاملات در بازار آزاد و نبود رقابت در بورس کالا در هفته آتی نیز ادامه پیدا کند و بنابراین اجرای سناریوی اول یعنی کاهش داوطلبانه قیمت پایه شمش و مقاطع در بورس کالا از سوی فولادسازان و نوردکاران در هفته پیشرو محتملتر به نظر میآید. براین اساس میتوان احتمال داد که در روزهای آتی قیمت محصولات فولادی با شیب ملایمی رو به کاهش بگذارد یا حداقل نرخ مقاطع ثباتی نسبی را تجربه کند؛ البته با توجه به تداوم وضعیت «نخر» در بازار آزاد احتمالا در هفته آتی نیز مثل بیشتر روزهای این هفته، طرف عرضه ناچار به ارائه تخفیفهای مناسبی به طرف تقاضا شود.