عمده بار برخی تولیدکنندگان ورق از بازار آزاد سر در می‌آورد

به گزارش فولادبان؛ حدود یک ماه و نیم پیش بود که معاون قضایی دادستان کل کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ما  از توافق میان دادستانی و فولاد مبارکه اصفهان درباره تامین انواع ورق‌های فولادی مورد نیاز صنایع پایین‌دستی زنجیره فولاد، تولیدکنندگان لوازم خانگی و سایر حوزه‌ها به صورت سهمیه‌ای خبر داد. براساس این توافق قرار بود که مشکل گرانی، کمبود و احتکار ورق در بازار فولاد کشور ظرف یک تا دو ماه حل شود، اما بررسی نرخ انواع ورق در سایت‌های اطلاع‌رسانی قیمت محصولات فولادی از فاصله ۱۰ تا ۱۲ هزار تومانی قیمت درب کارخانه انواع ورق‌های تولیدی فولاد مبارکه با بازار آزاد حکایت دارد.

همچنین آمارهای سایت بورس کالا نیز نشان می‌دهد نه تنها تولیدکنندگان ورق‌های فولادی همچنان نسبت به تعهدات خود برای عرضه کافی ورق در این بازار فیزیکی پایبند نیستند و هنوز هم ابهامات بسیاری درباره علت عدم تایید بخش زیادی از معاملات ورق در بورس کالا وجود دارد، بلکه قیمت انواع ورق در بازار آزاد نیز بین ۷ تا ۱۰ هزار تومان بالاتر از نرخ معامله‌ شده این محصولات در بورس کالاست. همه این مسائل نشان می‌دهد که با وجود همه وعده‌ها، هنوز هم مشکل گرانی، احتکار و کمبود ورق حل نشده است و هر ماه رانتی چند هزار میلیارد تومانی به جیب واسطه‌های این نهاده مهم صنعت فولاد واریز می‌شود. به همین دلیل، فولادبان در تلاش است تا در گفت‌وگو با نمایندگان دستگاه‌های حاکمیتی و البته فعالان صنعت فولاد کشور و دیگر صنایع وابسته، مشکلات موجود در حوزه ورق‌های فولادی را ریشه‌یابی کند.

محمد ایزدی‌فر، فعال بازار فولاد در شمال کشور با انتقاد از عرضه بسیار کم شمش و ورق به بازار گفت: چندین سال قبل ورق و شمش از روسیه و قزاقستان وارد کشور می‌شد که هم کیفیت مناسبی داشت و هم به لحاظ وزنی مشکلی نداشت و نیاز مصرف‌کنندگان به راحتی تامین می‌شد، اما از چند سال پیش و همزمان با قطع واردات، عرضه شمش و ورق از سوی کارخانه‌های کشور در بورس کالا کاهش شدیدی یافت و حتی گاهی مواقع به یک دهم قبل رسید.

وی افزود: در واقع، کارخانه‌هایی که قبلا ماهانه چهار هزار تن شمش و ورق در بورس کالا عرضه می‌کردند، به یکباره عرضه خود را کم کرده و به ۵۰۰ تا ۶۰۰ تن در ماه رساندند که همین مساله موجب شد مصرف‌کننده نیازخود را از بازار آزاد تامین کند یا مجبور به تهیه محصولات خود از تولیدکنندگان فرعی شود.

این فعال بازار فولاد در شمال کشور با مقایسه بین محصولات فولادسازان فرعی شمال کشور و اجناس تولیدی فولاد مبارکه اصفهان ادامه داد: ورق فولادی تولیدشده در شمال کشور از جمله مجتمع فولاد گیلان در مقایسه با محصولات وارداتی یا ورق‌های فولاد مبارکه سنگین‌تر و بی‌کیفیت‌تر است که این موضوع نارضایتی مشتریان را به دنبال دارد، اما با این حال، تولیدکننده در هر صورت ناچار است مواد اولیه خود را هر طور شده تامین کند.

ایزدی‌فر درباره میزان مصرف ورق فولادی در استان‌های شمالی کشور توضیح داد: در حال حاضر سه کارخانه در استان‌های شمالی ورق با ضخامت ۲ میلی‌متر تولید می‌کنند که تولید هر یک از آنان روزانه ۱۲۰ تا ۱۳۰ تن و ماهانه چهار هزار تن است. در واقع، هر سه کارخانه مجموعا ۱۲ هزار تن ورق و محصولات فولادی در ماه تولید می‌کنند و محصولاتشان تامین‌کننده ۶۰ درصد نیاز بازار است و مابقی نیاز مشتریان باید از دیگر شهرها از جمله تهران یا اصفهان تامین شود.

وی افزود: در این شرایط، کارخانه‌هایی که به ورق فولادی نیاز دارند، اغلب ناچارند ورق‌های مورد نیاز خود را از  شرکت‌ها و افرادی که از فولاد مبارکه اصفهان سهمیه گرفته‌اند، با سود و قیمت چندین برابری تهیه کنند.

این مقام مطلع در بازار فولاد شمال کشور با انتقاد از سهمیه اندک تخصیص‌یافته فولاد مبارکه به تولیدکنندگان حقیقی ادامه داد: تمام سهمیه‌ای که به تولیدکنندگان واقعی محصولات فولادی در استان‌های شمالی از سوی فولاد مبارکه اصفهان اختصاص داده شده، تنها یک هشتم تا یک دهم نیاز بازار است و این تولیدکنندگان مجبورند ورق‌های مورد نیاز خود را از کارخانه‌های گیلان یا اهواز تامین کنند.

ایزدی‌فر تصریح کرد: این در حالی است که اکنون بار برخی تولیدکنندگان بزرگ ورق فولادی سر از بازار آزاد در می‌آورد و این شرکت‌ها به ندرت بار و محصولاتشان را به تولیدکنندگان حقیقی عرضه می‌کنند، چون به این شکل می‌توانند محصولات خود را با قیمت‌های بیشتر و بالاتری بفروشند.

این فعال بازار فولاد کشور اضافه کرد: اکنون در مجموع مصرف‌کنندگان ورق فولادی ۳۰ درصد از مواد اولیه خود را به صورت آزاد از فولاد مبارکه اصفهان تهیه می‌کنند و مابقی را از مجتمع‌های گیلان یا اهواز که محصولاتشان سنگین و بی‌کیفیت است، می‌خرند.

وی با اشاره به تفاوت وزنی پروفیل‌های تولیدشده با استفاده از ورق‌های کارخانجات مختلف تولیدکننده ورق گفت: وزن ورق‌های با ضخامت ۲ فولاد مبارکه ۲۲ کیلوگرم است، این در حالی است که ورق اهوازی ۲۶ کیلوگرم و ورق‌های گیلان ۵/۲۴ کیلوگرم وزن دارند. این مساله باعث می‌شود که تولیدکننده قوطی و پروفیل ناچار باشد برای تولید محصولات خود با استفاده از ورق‌های گیلان یا اهواز هزینه بالاتری پرداخت کند و گاهی تفاوت بین ۵۰  تا ۸۰ هزار تومانی در هر یک از محصولات حوزه قوطی و پروفیل ایجاد می‌شود.

ایزدی‌فر همچنین درباره تفاوت قیمت فاحش ورق‌های موجود در بازار آزاد با ورق‌های سهمیه‌ای عنوان کرد: سود پروفیل‌های تولیدی از ورق‌های سهمیه‌ای فقط به تولیدکنندگان محصولات حوزه لوله و پروفیل می‌رسد، زیرا این کارخانجات ورق‌های مصرفی خود را کیلویی ۱۰ تا ۱۱ هزار تومن می‌خرند و پروفیل‌هایشان را کیلویی ۲۱ تا ۲۵ هزار تومان می‌فروشد.

وی در پایان تصریح کرد: علت این تفاوت فاحش قیمتی، ورود افراد و نهادهایی هستند که از رانت برخوردارند و باید نهادهای نظارتی و کنترلی دقیق به بازار وارد شوند تا مانع افزایش قیمت‌ها شوند و همین تفاوت قیمت تماما از جیب مصرف‌کننده نهایی یعنی مردم عادی پرداخت می‌شود.