مافیای 7 نفره پشت پرده بازار قراضه

به نظر می‌رسد نداشتن متولی در بازار قراضه باعث شده تا برخی افراد به راحتی بتوانند در این بخش قیمت گذاری کنند. طبق بررسی‌های فولادبان بازار قراضه در اختیار 7 نفر است که از افزایش تقاضا اکنون سود می‌برند و تعیین کننده قیمت شدند.

هرچند وحید یعقوبی، مدیر اجرایی انجمن فولاد ایران معتقد است یکی از دلایل افزایبش قیمت قراضه در بازار نداشتن تشکل است اما برخی از فعالان بازار می‌گویند با اصلاح کوره‌ها و استفاده بیشتر از آهن اسفنجی می‌توان قیمت قراضه را کنترل کرد.

صنعت بازیافت ایران هنوز جان دار نیست و دلیل نوسان قیمت در بازار قراضه این موضوع است و به همین دلیل برخی از فعالان بازار به منظور کنترل قیمت پیشنهاد واردات را مطرح می‌کنند.

یعقوبی درباره واردات قراضه به فولابان می‌گوید: هنوز بنادر ایران زیرساخت و آمادگی واردات قراضه را ندارد و قراضه آهن کشوری مانند عراق هم برای بازار ایران قابل استفاده نیست. سازمان انرژی اتمی ایران به دلیل آلودگی های جنگی اجازه واردات قراضه از عراق را نمی‌دهد.

این در حالی است که ترکیه با واردات قراضه آهن از آسیای میانه، آمریکا و آفریقا توانسته با هزینه دستمزد 3.5 برابر و هزینه برق 2.5 برابر ایران یکی از رقبای کشور ما در صنعت فولاد باشد.

به گفته مدیر اجرایی انجمن فولاد ایران، تقاضا در بازار قراضه سه میلیون تن است اما یک میلیون و 500 هزار تن عرضه می‌شود که این موضوع هم دلیلی برای افزایش قیمت این کالا شده است.

وی تاکید می‌کند: به دلیل مزیت ایران در ارزان بودن قیمت گاز و دارا بودن معادن سنگ آهن کوره ها به سمت مصرف بیشتر آهن اسفنجی می‌روند. ضمن اینکه نظام توزیع قراضه باید اصلاح شود که تا زمانی که تشکلی در این بخش نظارت نداشته باشد این بازار به سامان نمی‌رسد.

گاهی اوقات قیمت قراضه به میزان چشمگیری افزایش می‌یابد و در برخی موارد از قیمت شمش هم فراتر می‌رود. البته فعالان بازار افزایش قیمت قراضه را طی شش ماه گذشته کمبود عرضه از سوی افراد می‌دانند که باعث تشکیل صف برای خرید این مواد اولیه فولاد شده است.

قراضه 30 درصد تولید شمش فولادی را تشکیل می‌دهد و مابقی از سنگ آهن، آهن اسفنجی و گندله تشکیل می‌شود اما با کمبود قراضه واحدهای ذوب بیشتر از آهن اسفنجی استفاده می‌کنند.

در زمان ذوب قراضه باید موادی به نام فروآلیاژ مخلوط شود که افزایش قیمت در این بخش هم باعث شده تا بازار قراضه با رشد قیمت زیادی روبه رو شود. به طور میانگین برای هر تن قراضه حدود 8 کیلو فروآلیاژ باید استفاده شود که قیمت هر کیلوی آن حدود 30 هزار تومان است، از این رو واحدهای ذوب ترجیح می‌دهند بیشتر از آهن اسفنجی استفاده کنند تا قراضه.

با اینکه بسیاری از فعالان بازار معتقدند که قراضه متولی مشخصی ندارد حمید رضا رستگار رییس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد می‌گوید متولی بازار قراضه ایران اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد است اما به دلیل گستردگی این بازار ظاهرا به این بخش توجه زیادی نمی‌شود. البته رستگار در این باره به فولادبان می‌گوید به دنبال تشکیل تعاونی قراضه زیر نظر اتحادیه هستیم اما هنوز ساز و کار این موضوع به چشم نمی‌خورد.

مصطفوی، تامین کننده مواد اولیه ذوب فولاد به فولادبان می‌گوید: افزایش قیمت قراضه به رشد قیمت در شمش و میلگرد باز می‌گردد. وی معتقد است، بازار آهن و فولاد بر خلاف بازارهای دیگر که ابتدا مواد اولیه گران می‌شود و بعد محصول نهایی، ابتدا میلگرد که محصول نهایی به شمار می‌رود افزایش قیمت را تجربه می‌کند و پس از آن شمش و بعد قراضه وارد مدار صعود قیمت خواهد شد. این فعال بازار افزود: کشف قیمت در بورس کالا مشخص نیست و ابطال معاملات در بورس کالا باعث نوسان قیمت شده است.

برخی فعالان بازار هم معتقدند هر کارخانه ای سهمیه ای مشخص برای خرید قراضه دارد اما برخی کارخانه ها با خرید بیشتر از میزان سهمیه قیمت قراضه را در بازار افزایش می‌دهند.

به هر حال بازار قراضه در کشور بسیار نابسمان است نه وادرات با معیارهای مشخص صورت می گیرد نه برای نظم دهی بازار داخلی فکری شده؛ موضوعی که تاثیری زیادی در نابسمانی بازار شمش به خصوص شمش القایی دارد. البته وقتی هنوز مسئولان برای بازار آهن اسفنجی نتوانسته اند سیاست درستی اتخاذ کنند قطعا حوزه های بعدی مانند قراضه موضوعی فراموش شده است.