با وجود تعهد جهانی به انرژیهای تجدیدپذیر، استفاده از زغالسنگ برای تولید برق در سال ۲۰۲۴ به بالاترین سطح خود رسید. اقتصادهای نوظهور آسیایی، به ویژه چین و هند، عامل اصلی این رشد هستند و نگرانیها درباره تحقق اهداف اقلیمی افزایش یافته است.
به گزارش فولادبان، روند مصرف زغالسنگ در سال ۲۰۲۴ به شکلی بیسابقه افزایش یافته و علیرغم تلاشهای جهانی برای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی، این ماده هنوز یکی از ستونهای تأمین انرژی در جهان است. گزارشها نشان میدهند که حدود ۷۷ درصد از مصرف جهانی زغالسنگ در اختیار دو اقتصاد بزرگ آسیایی، چین و هند، قرار دارد، در حالی که اتحادیه اروپا و آمریکا موفق به کاهش مصرف خود شدهاند.
تحلیلگران دلیل استمرار این وابستگی را اهمیت زغالسنگ در تأمین انرژی ارزان و توسعه صنعتی کشورهای در حال توسعه میدانند. در این کشورها، زغالسنگ نه تنها به عنوان یک منبع انرژی قابل دسترس و اقتصادی عمل میکند، بلکه نقشی کلیدی در پشتیبانی از رشد صنعتی و اشتغال ایفا میکند.
با وجود توافقات جهانی مانند COP26 برای کاهش تدریجی مصرف زغالسنگ، اجرای این تعهدات کند و ناکافی بوده است. کارشناسان هشدار میدهند که برای محدود کردن افزایش دمای زمین به ۱.۵ درجه سانتیگراد، بیش از ۴۰ درصد نیروگاههای زغالسنگ موجود باید تا پایان این دهه تعطیل شوند و از ساخت نیروگاههای جدید جلوگیری شود.
تفاوت نگرشها میان کشورها نیز یکی دیگر از عوامل افزایش مصرف است. هند به شدت تولید و استفاده از زغالسنگ را ادامه میدهد و برخی سیاستهای حمایتی موقت در کشورهای دیگر مانند آمریکا نیز به رشد مصرف کمک کرده است. این تضاد بین نیاز به رشد اقتصادی و اهداف اقلیمی، چالشی جدی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای ایجاد کرده است.
کارشناسان معتقدند برای موفقیت در کاهش وابستگی جهانی به زغالسنگ، لازم است تعهدات بینالمللی قویتر، حمایت از اقتصادهای در حال توسعه و راهکارهای همزمان برای توسعه اقتصادی و کاهش آلایندگی اتخاذ شود. پیش روی جامعه جهانی، اجلاس COP30 فرصتی طلایی برای بررسی این چالشها و تدوین اقدامات مؤثرتر برای آینده انرژی جهان است.