انقلاب انرژی پاک؛ ژاپن دومین نیروگاه تجاری اسمزی جهان را راه‌اندازی کرد

ژاپن با راه‌اندازی دومین نیروگاه تجاری انرژی اسمزی جهان پس از دانمارک، گامی تاریخی در توسعه یکی از نوآورانه‌ترین منابع انرژی پاک برداشته است. این فناوری که بر اساس پدیده طبیعی «اسمز» کار می‌کند، از اختلاف غلظت نمک بین آب شیرین و شور برای تولید برق بهره می‌گیرد و از سوی مجمع جهانی اقتصاد به عنوان یکی از ۱۰ فناوری نوظهور برتر سال ۲۰۲۵ معرفی شده است.

اساس کار این فناوری به این صورت است که وقتی آب شیرین و آب شور در کنار هم قرار می‌گیرند، مولکول‌های آب به سمت قسمت پرنمک حرکت می‌کنند تا تعادل برقرار شود. این حرکت درون غشای نیمه‌تراوا باعث ایجاد اختلاف فشار شده که می‌توان آن را به نیروی مکانیکی و سپس به برق تبدیل کرد. برخلاف انرژی‌های خورشیدی و بادی که متناوب هستند، انرژی اسمزی به صورت ۲۴ ساعته و در تمام طول سال قابل بهره‌برداری است و همین موضوع، آن را به گزینه‌ای پایدار و قابل اعتماد برای تامین امنیت انرژی تبدیل می‌کند.

نیروگاه جدید ژاپن در شهر فوکوئوکا در مجاورت یک واحد نمک‌زدایی ساخته شده و با استفاده از آب شور باقی‌مانده از فرآیند نمک‌زدایی، راندمان تولید برق خود را افزایش می‌دهد. این اقدام هم باعث بهبود بهره‌وری شده و هم از هدررفت منابع آبی جلوگیری می‌کند.

پتانسیل طبیعی انرژی اسمزی در رودخانه‌ها و دلتاهای جهان حدود ۳۰ هزار تراوات ساعت در سال برآورد می‌شود که بیش از کل مصرف برق فعلی جهان است. تخمین‌ها نشان می‌دهد که اگر این فناوری به طور گسترده گسترش یابد، می‌تواند حدود یک‌پنجم برق مورد نیاز جهان را تامین کند.

با وجود این موفقیت‌ها، انرژی اسمزی هنوز با چالش‌هایی مانند راندمان پایین در مقیاس وسیع و نیاز به دسترسی همزمان به آب شیرین و شور با غلظت بالا روبه‌رو است. اما مناطق ساحلی و مناطقی با منابع آب شور فراوان مانند خاورمیانه و استرالیا، می‌توانند به‌طور ویژه از این فناوری بهره‌مند شوند.

کارشناسان معتقدند انرژی اسمزی پاک، طبیعی، همیشه در دسترس و به سرعت قابل تنظیم است و می‌تواند به‌عنوان یکی از پایه‌های اصلی تامین انرژی بدون کربن در کنار خورشید و باد قرار گیرد. با توجه به نیاز جهانی به منابع پایدار و مقابله با تغییرات اقلیمی، انرژی اسمزی چشم‌اندازی امیدوارکننده برای آینده انرژی جهان است.