اقتصاد ایران این روزها تحت فشار دو عامل اصلی تورم بالا و رکود اقتصادی قرار دارد؛ تورمی که ناشی از تغییر زیرساختها، افزایش هزینهها، کاهش تقاضا و افزایش حجم پول در گردش است و رکودی که به علت افت تقاضا و مشکلات ساختاری در بخش تولید شدت گرفته است.
به گزارس فولادبان، قیمتها در بازارهای مختلف ایران متاثر از تقابل پیچیده عرضه و تقاضا است. تورم که بطور خلاصه ناشی از تغییرات زیرساختی، افزایش هزینههای تولید، رشد تقاضا و بالا رفتن حجم پول در گردش است، در سه ماه گذشته به شدت تحت تأثیر قطعی برق قرار گرفته و زیرساخت اقتصاد کشور لطمه جدی دیده است.
کاهش تولید، افزایش دستمزدها و هزینههای برق، آب و حملونقل موجب شده تا هزینههای تولید به طور قابل توجهی افزایش یابد. در عین حال، رکود تقاضا فشار مضاعفی بر بازار وارد کرده است. کسری بودجه و افزایش حجم پول در گردش نیز از دیگر عوامل موثر در ادامه روند افزایشی تورم هستند.
بر اساس آمارها، حجم پول در گردش نسبت به آغاز ریاست جمهوری آقای رئیسی افزایش یافته و کارشناسان اقتصاد معتقدند نرخ تورم حداقل در دامنه ۴۰ درصد به بالا باقی خواهد ماند. در این شرایط، احتمال وقوع «اسنپ بک» یا بازگشت ناگهانی افزایش نرخ ارز و فشار بر سیستم بانکی وجود دارد که میتواند نقل و انتقال پول و صادرات را تحت تاثیر قرار دهد.
در بخش فولاد، هفته گذشته بازار با کمبود گندله مواجه بود، هرچند قیمت پایه گندله در محدوده ۶۵۰۰۰ تا ۶۷۰۰۰ ریال پیشنهاد میشد. آهن اسفنجی به دلیل پرداختهای طولانی مدت و بهره پایین با استقبال خوبی روبرو شد، هرچند قیمت آن حدود ۱۰۰۰ تومان کمتر از میانگین بورس بود. در بازار شمش، با وجود کمبود عرضه ناشی از قطعی برق فولاد خوزستان، فروش اعتباری بیش از ۵۰ درصد عرضهها را به خود اختصاص داد.
در بازار ورق، تغییر قیمت پایه و پرمیوم توسط مبارکه باعث افزایش قیمتها در بورس شده است. میلگرد نیز به لطف عرضههای اعتباری و مطالباتی فروش خوبی داشت، اما قیمت بازار حدود ۱۵ درصد پایینتر از قیمت تمام شده در بورس است؛ وضعیتی که در مورد ورق هم مشاهده میشود و فاصله قیمت بورس و بازار را توجیه میکند.
با توجه به قطعی برق و افت تولید، تولیدکنندگان فولاد مجبور به عرضه قیمتهای بالاتری در بورس هستند، اما اقتصاد دستوری بورس مانع این امر میشود. انتظار میرود با انتشار آمار بهرهوری شرکتهای فولادی در پایان شهریور، مقاومت بورس شکسته شود. اما از آنجا که قیمتها تابع عرضه و تقاضا است و عرضههای اعتباری به نوعی ابزار مالی محسوب میشوند، افزایش قیمت در بازار بدون تغییر در تقاضا ممکن نیست. با افزایش تولید و کاهش قطعی برق از نیمه دوم شهریور، عرضه بیشتر خواهد شد و احتمالاً رکود تورمی تشدید میشود.