هزارتوی مشکل ترخیص کالا، از سامانه‌های ناکارآمد تا موازی کاری‌های مخرب

احمدرضا فرشچیان، رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران با اشاره به حادثه دلخراش انفجار در بندر شهید رجایی و انتقاد رئیس‌جمهوری از دپوی طولانی‌مدت کانتینرها در بنادر، افزود: بررسی‌ ها نشان می‌دهد این معضل ناشی از ترکیبی از مشکلات ساختاری، ناکارآمدی سامانه‌ های الکترونیکی و موازی‌ کاری‌ های مفرط دستگاه‌ های مختلف است.

رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران ویرایش ثبت سفارش ترخیص کالا و اختلال در سامانه جامع توسعه تجارت را یکی از عوامل مهم شکل‌ گیری صف در ترخیص کانتینرها و کالاها در بنادر و گمرکات کشور دانست و اظهار داشت: هر کشوری قوانین و مقررات تعریف شده ای در حوزه واردات دارد اما بی نظمی و بی برنامگی های مختلف این فرایند را با چالش روبرو می کند.

وی اضافه کرد: به طور مثال وقتی فرایند ثبت سفارش انجام می شود، تخصیص ارز صورت می گیرد و بعد از اینکه کالا وارد شد زمان ثبت سفارش به هر دلیلی منقضی شده بنابراین تمدید زمان ثبت سفارش باید سیستمی تبدیل شود که واردکنندگان با چالش قطعی ۴۰ روزه سامانه جامع توسعه تجارت روبرو می شوند و کالای مردم برای یک ویرایش ساده جهت ترخیص در گمرکات باقی می ماند.

فرشچیان مشکلات سامانه‌های هوشمند گمرکی، دستگاه‌های موازی، بحران زمان بندی، اختلال در سامانه جامع تجارت برای عملیات ویرایش، قطعی‌های مکرر و طولانی‌مدت سامانه‌ها بدون برنامه‌ریزی قبلی و تاخیرهای ۵ تا ۶ ماهه در ثبت سفارش‌ها و ایجاد صف‌های طولانی را از چالش های جدی برشمرد و گفت: عدم پذیرش نتایج آزمایش‌ها در سازمان‌ های دیگر، نبود هماهنگی بین‌دستگاهی در فرآیندهای مشترک و نمونه‌ برداری و آزمایش‌ های تکراری توسط سازمان‌ های استاندارد، بهداشت و دامپزشکی یکی از مشکلات موازی کاری دستگاه های مذکور است.

وی تصریح کرد: نبود چارچوب زمانی مشخص برای انجام آزمایشات قرنطینه، نبود مکانیسم پاسخگویی برای دستگاه‌های متخلف و تاخیرهای سیستماتیک در تمام مراحل ترخیص واردکنندگان را با چالش روبرو می کند که این امر موجب انباشت کالا در بنادر گاهی تا ۶ ماه و هزینه های سرسام آور خواب انبار و جریمه ها و تاخیر می شود.