یورش معدنی چین در جهان/ پکن زنجیره تأمین را از معادن آفریقا تا بازارهای سبز می‌سازد

به گزارش فولادبان، چین در سال ۲۰۲۴ بیشترین میزان معاملات معدنی خارجی را در بیش از یک دهه گذشته به ثبت رسانده است. این موج سرمایه‌گذاری با هدف تضمین امنیت منابع معدنی حیاتی و پیش از آن‌که پنجره ژئوپلتیکی برایش بسته شود، در پاسخ به سیاست‌های محدودکننده کشورهای غربی کلید خورده است.

بر اساس داده‌های بانک Jefferies و به نقل از فایننشال تایمز، شرکت‌های چینی امسال حداقل ۱۰ معامله معدنی بین‌المللی را با ارزش بیش از ۱۰۰ میلیون دلار انجام داده‌اند؛ رقمی که از سال ۲۰۱۳ تاکنون بی‌سابقه است. این معاملات، که اغلب در حوزه تأمین مواد حیاتی برای تولید باتری، پنل خورشیدی، خودروهای برقی و دیگر فناوری‌های سبز بوده، بخشی از استراتژی کلان پکن برای تسلط بر زنجیره ارزش صنایع نوظهور است.

در حالی که کشورهای غربی نظیر ایالات متحده، اتحادیه اروپا، کانادا و استرالیا در حال محدودسازی سرمایه‌گذاری‌های چین در منابع استراتژیک هستند، پکن این دوره را فرصتی کوتاه‌مدت برای تثبیت موقعیت خود در بازار جهانی مواد خام حیاتی می‌بیند.

در این راستا، شرکت‌هایی مانند Zijin Mining، China Molybdenum (CMOC) و MMG با پشتوانه سرمایه‌گذاری نهادهای مالی دولتی چین، در کشورهایی چون قزاقستان، اندونزی، برزیل و حتی در مناطق پرریسک‌تری مانند جمهوری دموکراتیک کنگو و میانمار اقدام به خرید و تملک معادن کرده‌اند.

اگرچه چین همچنان حدود ۹۰ درصد ظرفیت جهانی فرآوری عناصر کمیاب را در اختیار دارد، اما با هدف کاهش ریسک‌های زنجیره تأمین، در حال گسترش مالکیت مستقیم بر معادن خام در خارج از مرزهای خود است. هدف راهبردی پکن، تسلط از مرحله استخراج تا بازار مصرف—از معدن تا بازار—است؛ مدلی که ضمن افزایش کنترل بر قیمت‌ها، امکان مداخله در صادرات و مدیریت عرضه را برای پکن فراهم می‌سازد.

در مقابل، کشورهای غربی در تلاش‌اند با ساخت زنجیره‌های تأمین جایگزین و اصطلاحاً “دوست‌محور”، وابستگی خود به چین را کاهش دهند. آمریکا و کانادا حتی برخی پروژه‌های معدنی چینی را تعلیق کرده یا شرکت‌های چینی را از سرمایه‌گذاری در پروژه‌های استراتژیک مانند معادن لیتیوم منع کرده‌اند.

چین اما برای دستیابی به منابع حیاتی حاضر است حتی در مناطق پرریسک و با بازده مالی پایین‌تر سرمایه‌گذاری کند. در منظومه استراتژیک پکن، امنیت مواد معدنی از سود کوتاه‌مدت اقتصادی مهم‌تر تلقی می‌شود—نگرشی که به این کشور امکان داده تا در برابر فشارهای سیاسی و تجاری غرب، همچنان موضعی فعال و پیش‌برنده حفظ کند.