تجارت در لبه تیغ تنش‌های منطقه‌ای/ چابهار مسیر نجات از بحران احتمالی صادرات

مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، در گفتگو با فولادبان، با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از صادرات کشور شامل مواد اولیه و متریال بر پایه نفت و معدن است، گفت: تا این لحظه آسیبی به این نوع صادرات وارد نشده، اما در صورت بروز اختلالات سیاسی یا امنیتی، شرایط می‌تواند به‌سرعت تغییر کند.هنوز زود است که درباره اثرات دقیق درگیری‌ها پیش‌بینی کنیم؛ چراکه برای پیش‌بینی نیازمند داده‌های کامل‌تری هستیم.

وی افزود: شرایط شکننده آتش‌بس و بی‌ثباتی سیاسی منطقه، تأکید کرد که هنوز آثار مستقیم و قابل دسته‌بندی بر صادرات و واردات کشور مشاهده نشده، اما اگر این روند ادامه یابد یا به تحریم‌ها و ناامنی دریایی در خلیج فارس منجر شود، ممکن است صادرات ایران با رکود عمیق‌تری مواجه شود.

حریری با اشاره به وابستگی شدید تجارت ایران به مسیرهای آبی، به‌ویژه خلیج فارس، هشدار داد: این اتکا می‌تواند در شرایط بحرانی به نقطه‌ضعف تبدیل شود.» او پیشنهاد کرد برای مقابله با این تهدیدها باید بندرهای جنوبی در دریای عمان به‌ویژه بندر چابهار فعال‌تر شوند و حمل‌ونقل ریلی و زمینی با چین نیز توسعه یابد، چراکه نزدیک به ۳۰ درصد تجارت خارجی ایران با چین انجام می‌شود.

در بخش دیگری از گفت‌وگو، حریری از افت بیش از ۱۲ درصدی صادرات ایران در سه‌ماهه اول سال جاری خبر داد و گفت: یکی از دلایل این افت، تعطیلات طولانی نوروز و همچنین فضای پرتنش منطقه‌ای از ابتدای سال بوده است.» وی تأکید کرد که مشکلات ساختاری مانند عدم استقلال سیاست‌گذاری تجارت خارجی از سیاست‌های ارزی نیز بر این روند تأثیرگذار بوده است.

او گفت: «سیاست‌های پولی و ارزی کشور عملاً جهت‌گیری تجارت خارجی را مشخص می‌کنند و در نتیجه، تحلیل افزایش یا کاهش صادرات از مسیر کارشناسی تجارت به مسائل مالی منحرف شده است.»

در پایان، حریری با تأکید بر اهمیت نگاه راهبردی و پیش‌دستانه به تجارت خارجی، خاطرنشان کرد که نباید منتظر بحران ماند و باید از حالا به توسعه مسیرهای جایگزین و ایمن برای صادرات و واردات اندیشید