گزارش جدید بانک مرکزی اروپا نشان میدهد که دلار آمریکا در سال گذشته میلادی، بخشی از سهم خود در بازار ذخایر جهانی را از دست داده است. با این حال برخلاف انتظارها، یورو نتوانسته از این فرصت بهرهبرداری قابلتوجهی کند و طلا، ین ژاپن و دلار کانادا برندگان اصلی این تغییرات بودهاند.
به گزارش فولادبان، سهم دلار آمریکا در ذخایر ارزی جهانی طی سال ۲۰۲۴ حدود دو درصد کاهش یافته و اکنون به ۵۸ درصد رسیده است؛ رقمی که نسبت به یک دهه پیش، ۱۰ درصد افت نشان میدهد. هرچند این ارز همچنان بزرگترین سهم بازار را در اختیار دارد، نشانههای آشکاری از کاهش اعتماد جهانی به آن دیده میشود.
با وجود اینکه برخی مقامات، از جمله کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، از فرصت تاریخی برای یورو سخن گفتهاند، آمارها نشان میدهد که یورو نتوانسته جای خالی دلار را پر کند و سهم آن همچنان کمتر از ۲۰ درصد باقی مانده است.
در عوض، ارزهای غیرسنتی مانند ین ژاپن و دلار کانادا، و مهمتر از همه طلا، برندگان بزرگ این تحولات بودهاند. طبق این گزارش، بانکهای مرکزی جهان در سال گذشته بیش از ۱۰۰۰ تن طلا به ذخایر خود اضافه کردهاند؛ رقمی بیسابقه که دو برابر میانگین سالانه دهههای قبل است.
نظرسنجیها نشان میدهد که دو سوم بانکهای مرکزی برای تنوعبخشی به ذخایر ارزی خود به سمت خرید طلا رفتهاند و حدود ۴۰ درصد نیز این اقدام را در واکنش به ریسکهای ژئوپلیتیکی انجام دادهاند.
بانک مرکزی اروپا تأکید کرده است که سهم طلا در ذخایر جهانی اکنون به ۲۰ درصد رسیده که بالاتر از سهم یورو (۱۶ درصد) است. این موضوع نشاندهنده بیاعتمادی روزافزون به ارزهای فیات و تمایل به داراییهای امن و با ثباتتر مانند طلاست.
با وجود افزایش بازده اوراق قرضه آمریکا، دلار از ماه آوریل در برابر یورو تضعیف شده است. این وضعیت غیرمعمول، به گفته کارشناسان، میتواند نشانهای از تردید سرمایهگذاران نسبت به جایگاه دلار به عنوان ارز ذخیره اصلی جهان باشد.
با این حال، بانک مرکزی اروپا هشدار داده که منطقه یورو هنوز زیرساختهای لازم برای ایفای نقش جایگزین دلار را در اختیار ندارد. نبود بازار بدهی یکپارچه، فقدان دارایی امن و نقدشونده در مقیاس بزرگ، عدم هماهنگی بازارهای سرمایه و کمبود قدرت ژئوپلیتیکی مستقل از آمریکا، از جمله موانع اصلی در مسیر تبدیل یورو به ارز مرجع جهانی هستند.