اصلیترین روند مؤثر بر بازار قراضه اروپا، گذار به سمت محیط زیست پایدار است که با افزایش استفاده از قراضه در تأسیسات موجود و جایگزینی تأسیسات کوره بلند و کوره اکسیژن پایه با تأسیسات جدید کوره قوس الکتریکی صورت میگیرد.
به گزارش خبرنگار فولادبان، صنعت فولاد اتحادیه اروپا ظرفیت عظیمی برای افزایش مصرف قراضه آهن دارد که هنوز به طور کامل استفاده نشده است تا به اهداف کاهش انتشار کربن و توسعه اقتصاد چرخهای دست یابد.
بازار قراضه در اتحادیه اروپا طی دهه گذشته دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است که عوامل مختلفی از جمله تحولات اقتصادی، زیستمحیطی و ژئوپلیتیکی آن را تحت تأثیر قرار دادهاند.
اصلیترین روند مؤثر بر این بازار، گذار به سمت محیط زیست پایدار است که با افزایش استفاده از قراضه در تأسیسات موجود و جایگزینی تأسیسات کوره بلند و کوره اکسیژن پایه با تأسیسات جدید کوره قوس الکتریکی صورت میگیرد.
جمعآوری قراضه در اتحادیه اروپا همچنان عنصر کلیدی در تولید فولاد سبز است. بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱، به دلیل بهبود فناوریهای تجمیع و فرآوری، افزایش تدریجی در جمعآوری قراضه مشاهده شد. اما مصرف قراضه تقریباً ثابت باقی ماند و تنها در اروپای مرکزی و شرقی تقاضا اندکی افزایش یافت.
با این حال، رکود اقتصادی ناشی از همهگیری کووید-۱۹ و تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ باعث کاهش موقت تولید فولاد و به تبع آن کاهش مصرف قراضه شد.
در سال ۲۰۲۰، جمعآوری قراضه با ۶.۹ درصد کاهش به ۸۸.۶ میلیون تن رسید، در حالی که مصرف آن با افت ۱۰.۲ درصدی به ۷۵ میلیون و ۲۵۰ هزار تن رسید.
از طرفی در سال ۲۰۲۲، این صنعت مجدداً با کاهش روبرو شد، به طوری که جمعآوری قراضه ۸.۶ درصد کاهش یافت و به ۹۳ میلیون تن رسید و مصرف آن نیز با کاهش ۹.۷ درصدی به ۷۹ میلیون و ۲۵۰ هزار تن رسید.
همچنین در سال ۲۰۲۳، جمعآوری قراضه ۳.۲ درصد افت داشت و به ۹۰ میلیون و ۱۰۰ هزار تن و مصرف آن ۵.۳٪ کاهش یافت و به ۷۵ میلیون و ۱۷۰ هزار تن رسید.
کاهش مصرف قراضه در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ ناشی از کاهش تولید فولاد با استفاده از کوره قوس الکتریکی بود. حجم تولید این نوع فولاد در سال ۲۰۲۱ به ۶۶ میلیون و ۵۲۰ هزار تن رسید که حاکی از افزایش ۱۴٫۷ درصدی است.
در حالی که فولاد با استفاده از کوره قوس الکتریکی در سال ۲۰۲۲ با افت ۱۱٫۳ درصدی به ۵۹ میلیون و ۱۰ هزار تن و در سال ۲۰۲۳ با کاهش ۴٫۱ درصدی به ۵۶.۵۸ میلیون تن رسید. روند نزولی تولید به دلیل افزایش قیمت انرژی از نیمه دوم سال ۲۰۲۲ بود.
اتحادیه اروپا ظرفیت بزرگی برای افزایش استفاده از قراضه به عنوان بخشی از استراتژیهای کاهش کربن فولادسازان دارد.
کاهش کربن در صنعت فولاد اتحادیه اروپا بهطور عمومی به دلیل حرکت به سمت تولید فولاد با کوره قوس الکتریکی و استفاده از آهن احیا شده مستقیم مبتنی بر هیدروژن سبز مرتبط است، اما نتایج واقعی در صورتی رقم میخورد که مصرف قراضه افزایش یابد، زیرا رشد مصرف این ماده نشان دهنده رشد تولید فولاد با استفاده از کوره قوس الکتریکی است.
یک اندیشکده اروپایی برآورد کرده است که تا سال ۲۰۳۵، اتحادیه اروپا به ظرفیت تولید ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیون تن فولاد با کوره قوس الکتریکی خواهد رسید و تولید فولاد از قراضه بین ۶۰ تا ۷۰ میلیون تن در سال خواهد بود.
طبق تحلیل این اندیشکده، برای اینکه یک کارخانه فولاد بزرگ بتواند به طور کامل به تولید ۱۰۰ درصدی فولاد سبز (مبتنی بر هیدروژن سبز) تبدیل شود، به ۵۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت فعلی تولید برق بادی آلمان نیاز است. در ابتدا، فولادسازان اتحادیه اروپا باید سهم قراضه را در ظرفیتهای موجود خود افزایش دهند و به فناوریهای تولید فولاد با کوره قوس الکتریکی روی بیاورند. تنها پس از به حداکثر رساندن استفاده از قراضه، منطقی است که به مراحل بعدی برویم که معرفی بهترین فناوریها و بهروزرسانی فرایند تولید، جایگزینی زغالسنگ با گاز، استفاده از فناوریهای احیای مستقیم، بهرهگیری از تمامی فرصتهای جذب، ذخیره و استفاده از کربن و در نهایت استفاده از فناوریهای هیدروژنی آن هم زمانی که زیرساختها آماده شوند، میباشد.
طی ۱۰ سال گذشته، قیمت قراضه به شدت نوسان داشته و تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله عرضه و تقاضا در بازارهای جهانی، تغییرات در سیاستهای تجاری و رویدادهای اقتصادی و سیاسی قرار گرفته است. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۶، قیمت قراضه به دلیل عرضه بیش از حد و تقاضای ضعیف به پایینترین حد خود به حدود ۱۷۸.۷ یورو در هر تن رسید. از سوی دیگر، در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، قیمتها به دلیل کمبود مواد اولیه و تقاضای بالای فولاد پس از همهگیری به شدت افزایش یافت و به حدود ۳۸۳ تا ۴۰۴ یورو در هر تن رسید. در سال ۲۰۲۳، متوسط قیمت قراضه در اتحادیه اروپا ۳۴۶.۷ یورو در هر تن بود.
قیمتهای قراضه تحت تأثیر تقاضا از سوی مصرفکنندگان بزرگ مانند ترکیه است. اما باید درک کنیم که قیمت دیگر به ۱۸۰ دلار در هر تن باز نخواهد گشت. قراضه به یک ماده اولیه استراتژیک برای کاهش کربن در صنعت فولاد تبدیل شده است. از یک سو، قیمتها در بازارهای محلی با محدودیتهای تجاری کنترل خواهد شد و از سوی دیگر، رقابت برای قراضه با کیفیت بالا در بازار جهانی افزایش خواهد یافت.
در طی ده سال گذشته، حجم صادرات و واردات قراضه در اتحادیه اروپا به طور قابل توجهی نوسان داشته است.
صادرات مواد اولیه به تدریج در سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ افزایش یافت، اما از سال ۲۰۲۲ شروع به کاهش کرد. در حالی که در سال ۲۰۲۱ صنعت قراضه اتحادیه اروپا ۱۹ میلیون ۴۳۰ هزار تن قراضه صادر کرد که یک رکورد بود، در سال ۲۰۲۲ این مقدار با کاهش ۹٫۳ درصدی به ۱۷ میلیون و ۶۳۰ هزار تن و در سال ۲۰۲۳ با افزایش ۶٫۸ درصدی به ۱۸ میلیون و ۸۳۰ هزار تن رسید.
با وجود سازگاری بازار با شرایط جدید، صادرات قراضه اتحادیه اروپا به احتمال زیاد در سالهای آینده از سطح ۲۰۲۱ فراتر نخواهد رفت. طرح «گذار سبز» که توسط اتحادیه اروپا در حال اجرا است، شرایطی را ایجاد میکند که محدودیتهایی برای صادرات این ماده اولیه حیاتی اعمال شود. اتحادیه اروپا در حال حاضر به طور فعال در حال بحث در مورد این موضوع است، زیرا تقاضا در داخل اتحادیه افزایش مییابد و تمایل به حفاظت از صنعت فولاد داخلی وجود دارد.
از سوی دیگر، واردات قراضه به اتحادیه اروپا به طور نسبتاً ثابتی ادامه داشته است. با این حال، در سال ۲۰۲۲، در میان جنگ اوکراین و تحریمهای علیه روسیه، اتحادیه اروپا واردات قراضه خود را کاهش داد. در سال ۲۰۲۱، اتحادیه اروپا ۵ میلیون و ۵۲۰ هزا تن قراضه وارد کرد که افزایش ۳۴ درصدی را نسبت به سال ۲۰۲۰ نشان میدهد، اما در سال ۲۰۲۲ حجم واردات با کاهش ۲۸٫۴ درصدی به ۳ میلیون و ۹۵۰ هزار تن و در سال ۲۰۲۳ با افت ۱٫۱ درصدی به ۳ میلیون و ۹۱۰ هزار تن رسید.
تراز بازار قراضه اتحادیه اروپا در سالهای آینده تغییر خواهد کرد. روندهای کلیدی موثر شامل موارد زیر است: