نمودارها/ ضریب جینی کاهش یافت/ اقتصاد بدون نفت در بالاترین سطح ممکن

به گزارش فولادبان، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در نشست خبری مشترک با مشترک اعضای دولت سیزدهم که در ساختمان کوثر ریاست جمهوری برگزار شد، افزود: افزایش یارانه به ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان درست است که اثر تورمی داشت، اما قدرت خرید خانوارها را رشد داد و این اقدام باعث کاهش ضریب جینی از عدد ۰.۳۹۳۸ در سال ۱۴۰۰ به ۰.۳۸۷۷ در سال ۱۴۰۱ شده است.

وی تصریح کرد: نرخ رشد نقدینگی نیز از ۴۲.۸ درصد به ۲۴.۳ درصد رسیده که پایین از نرخ هدفگذاری بانک مرکزی (۲۵ درصد) است. در واقع دولت در زمینه اجرای سیاست‌های پولی، بانکی و ارزی موفق عمل کرده است.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در دولت رئیسی هرچه به پایان نزدیک شدیم شرایط بهتر شده و تورم کاهش پیدا کرده است، ادامه داد: تورم سالانه ۱۶ درصد و تورم نقطه‌به‌نقطه ۱۹.۹ درصد کاهش یافته است.

فرزین اعلام کرد: نرخ رشد ناخالص داخلی در دولت شهید رئیسی ۴.۵ درصد بوده که از میانگین تمام دوره های قبل بسیار بالاتر است.

وی تصریح کرد: میانگین رشد صنعت در ده سال ۰.۷ بوده و در این دولت ۶.۵ درصد شده است. میانگین رشد مصرف خصوصی در ده سال منفی ۰.۳ بوده است در این دولت ۶.۳ شده است. میانگین رشد تشکیل سرمایه منفی ۷.۱ بوده ۶.۴ شده است. متغیر های بخش واقعی اقتصاد در این دوران فاصله زیادی با گذشته دارد.

رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد: آمارها به خوبی نشان می‌دهد که وضعیت تولید ناخالص داخلی در دولت سیزدهم رشد کرده است. پس از سال ۱۳۹۷ و تحمیل تحریم‌ها، نرخ رشد در سال‌های ۹۷ و ۹۸ کاهش شدیدی داشت. در سال ۹۹ وضعیت رشد کمی بهتر شد و به ۴.۱ درصد رسید و بعد از آن رشد اقتصادی بالا ادامه پیدا کرد و در سال ۱۴۰۱ به ۴ درصد و در سال ۱۴۰۲ به ۴.۶ درصد رسید. رشد اقتصادی بدون نفت نیز در سال‌های ۹۹، ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به ترتیب ۳.۶، ۳.۹، ۳.۵و ۳.۶ درصد بوده است.

فرزین اظهار داشت: در منطقه بالاترین نرخ رشد را با ۵ درصد در سال ۲۰۲۳ داشته‌ایم و مقایسه رشد اقتصادی ایران در این سال با سایر کشورهای منطقه از جمله عربستان، ترکیه، عراق، اردن و سایر کشورها بهتر بود.

وی تاکید کرد: در سال ۹۷ و ۹۸ رشد بخش نفت شدیداً کاهش پیدا کرد و در سال ۱۴۰۳ رشد بخش نفت ۱۴.۷ درصد بوده که افزایش شدید داشته است. در بانک مرکزی وقتی درباره بخش صحبت می‌کنیم یعنی پتروشیمی نیز در نظر گرفته شده است. رشد بخش نفت ناشی از سرمایه‌گذاری‌های خوبی است که در دولت سیزدهم در حوزه نفت و پتروشیمی انجام شده است.

رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد: در بخش خدمات نیز که نزدیک به ۵۰ درصد اقتصاد را تشکیل می‌دهد رشدی معادل ۳.۸ درصد داشتیم. در سال ۹۷ رشد تشکیل سرمایه ثابت به منفی ۱۵.۸ رسیده بود و در سال ۹۸ نیز منفی ۴.۷ درصد بود؛ اما در سال ۱۴۰۲ به ۷.۲ درصد رسید که نشان از رشد شدید سرمایه‌گذاری و روند مثبت آن در دولت سیزدهم دارد.

وی افزود: هزینه‌های نهایی مصرف بخش خصوصی نیز در سال ۹۷ و ۹۸ شدیداً کاهش پیدا کرده بود و نرخ رشد منفی داشت؛ اما در سال ۹۹ نرخ رشد ۰.۵ درصدی و ۱۴۰۱ رشدی معادل ۸.۷ درصد داشت و رشد این شاخص در سال ۱۴۰۲ به ۴.۱ درصد رسید که نشان از بزرگ‌تر شدن بخش خصوصی دارد. یکی از عوامل مهم در رشد این بخش اجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها در سال ۱۴۰۱ بود، این در حالیست که هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی رشد آنچنانی نداشته یعنی دولت افزایش هزینه نداشته؛ اما هزینه‌های بخش خصوصی افزایش داشته است.

رشد نرخ تشکیل سرمایه

فرزین گفت: نرخ رشد تشکیل سرمایه در بخش ساختمان در سال ۱۴۰۲ معادل ۷.۱ درصد و در سال ۱۴۰۱ معادل ۱.۲ درصد بود و این در حالیست که این شاخص در سال ۱۴۰۰ منفی ۷.۱ درصد بوده است.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه نرخ رشد تشکیل سرمایه در سال‌های گذشته عموماً منفی بود، اما در دولت سیزدهم با یک روند افزایشی مثبت شده است، اظهار کرد: این موضوع ما را امیدوار می‌کند و نشان می‌دهد نرخ رشد اقتصادی و تولید در سال‌های آینده نیز روند رو به رشدی خواهد داشت؛ چرا که تشکیل سرمایه و در واقع سرمایه‌گذاری مناسبی ایجاد شده که به تداوم افزایش رشد اقتصادی کمک می‌کند.

وی ادامه داد: میانگین رشد اقتصادی ۲۰ ساله کشور معادل ۲.۷ درصد و متوسط ۲۵ ساله نیز ۲.۷ درصد است و این در حالیست که این رقم در دوران شهید رئیسی ۴.۵ درصد بوده و در واقع رشد اقتصادی این دوران از میانگین ۱۰ ساله، ۲۰ ساله و ۲۵ ساله بیشتر بوده است.

بالاترین رشد در منطقه به نام ایران

به گفته فرزین، در رشد اقتصادی بدون نفت نیز میانگین دولت سیزدهم ۴ درصد بوده که از تمام متوسط‌های بلندمدت رقم بالاتری را ثبت کرده است.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: علاوه بر بالاتر بودن این میزان، متوسط تغییرات و روند آن نیز مهم است. در دولت سیزدهم هر چه به پایان نزدیک‌تر شده‌ایم وضعیت بهتر شده است؛ بنابراین نه تنها آمارها در میانگین بهبود پیدا کرده بلکه از نظر روند رشد اقتصادی نیز رو به بهبود بوده است.

وی تاکید کرد: میانگین تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ۱۰ ساله کشور منفی ۷.۱ بوده که در سال ۱۴۰۲ به ۶.۴ درصد رسیده است و در این آمارها نیز روند رو به رشدی داشته‌ایم.

کاهش چشمگیر نرخ بیکاری

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه نرخ بیکاری از ۱۲.۲ درصد در سال ۹۷ به ۸.۱ درصد در سال ۱۴۰۲ رسیده و دائماً کاهش پیدا کرده است، اظهار کرد: براساس مطالعات انجام شده هر یک درصد کاهش در نرخ بیکاری نیاز به ایجاد ۲۵۰ تا ۲۶۰ هزار شغل دارد و این کاهش شدید نرخ بیکاری دستاورد بزرگی است.

وی ادامه داد: البته نرخ مشارکت نیز در این شاخص مهم است؛ اما جالب اینجاست که کاهش نرخ بیکاری همزمان با افزایش نرخ مشارکت در سال ۱۴۰۲ بوده است. نرخ مشارکت در سال ۱۴۰۲ به ۴۱.۳ درصد رسید و این در حالیست که این میزان در سال ۱۴۰۱ رقم ۴۰.۹ درصدی را ثبت کرده بود.

فرزین تصریح کرد: ضریب جینی نیز در سال ۱۴۰۱ کاهش شدیدی پیدا کرده است که یکی از عوامل مهم در این اتفاق افزایش پرداخت یارانه‌ها و اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها بوده است.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: ضریب جینی هر چه به صفر نزدیک شود یعنی توزیع درآمد عادلانه‌تر است. معمولاً ضریب جینی ایران ۰.۴۱ بوده و در دهه ۹۰ حتی به ۰.۴۹ نیز رسید؛ اما در سال ۱۴۰۱ به ۰.۳۸ درصد رسید که کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد. در این شاخص نیز هر چه به پایان دولت سیزدهم نزدیک می‌شویم وضعیت بهتر می‌شود.

کاهش همزمان رشد پایه پولی و نقدینگی

وی بیان کرد: در بخش متغیرهای پولی نیز تحولات چشمگیری ایجاد شده است. تمام تلاش دولت این بود که به شرایط قبل از تحریم‌ها برگردیم و آخرین آمارها نشان می‌دهد که به این هدف رسیده‌ایم. وقتی که دولت آغاز شد رشد نقدینگی ۴۲.۸ درصد و پایه پولی ۳۹.۱ درصد بود؛ اما هم‌اکنون رشد پایه پولی به ۲۸.۱ و رشد نقدینگی به ۲۴.۳ درصد رسیده است.

فرزین بیان کرد: زمانی که نرخ رشد پایه پولی در سال گذشته به ۴۲.۳ درصد رسیده بود، برخی منتقدان بیان کردند که رشد پایه پولی نشان از افزایش رشد نقدینگی در آینده دارد؛ اما ما بیان کردیم که افزایش پایه پولی به دلیل اجرای سیاست افزایش ۰.۵ درصدی سپرده قانونی بوده و به زودی به روند کاهشی برمی‌گردد که همین اتفاق نیز افتاد و پایه پولی روند کاهشی پیدا کرد و نقدینگی نیز به روند کاهشی خود ادامه داد.

رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: رشد نقدینگی در اردیبهشت ماه امسال به ۲۵.۶ درصد رسید و دلیل این افزایش جزئی رشد نقدینگی برای جلوگیری از انسداد نقدینگی در شرایط فعلی بود؛ اما این میزان تا پایان سال همانطور که هدفگذاری کرده بودیم، رقم ۲۳ درصد با دامنه نوسان ۲ درصدی خواهد بود.

نرخ رشد نقدینگی کشور به قبل از تحریم‌های ترامپ بازگشت

فرزین گفت: رشد نقدینگی مهرماه ۱۴۰۰ معادل ۴۲.۳ درصد بوده، اما در حال حاضر به ۲۴.۳ درصد یعنی شرایط قبل از تحریم‌های ترامپ بازگشته و این در حالیست که متوسط رشد نقدینگی بلندمدت ۶۲ ساله نیز ۲۵.۷ درصد بوده است، این آمارها نشان می‌دهد که بانک مرکزی به وعده خود که رشد را حفظ کند، نقدینگی را کاهش دهد و به روند بلندمدت برگرداند، رسیده است.

وی تاکید کرد: نرخ رشد پول (اسکناس، مسکوک و حساب‌های جاری) نیز که نشان از انتظارات تورمی دارد به ۱۷.۵ درصد رسیده است و حتی از ارقام پیش از تحریم‌ها نیز کمتر شده که نرخ بسیار مناسبی است و نشان از آرامش کامل بازارها و کاهش انتظارات تورمی دارد.

میانگین نرخ رشد اقتصادی دولت سیزدهم از تمام دوره‌ها بالاتر است/ کاهش نرخ بیکاری از ۱۲.۲ به ۸.۱درصد

فرزین بیان کرد: در رابطه با تورم نیز آمارها نشان می‌دهد که در ابتدای دولت نرخ رشد تورم سالانه ۴۶.۳ درصد بود که به ۳۷ درصد رسیده است و البته روز گذشته مرکز آمار ارقام مربوط به خردادماه امسال را اعلام کرد که طبق آن نرخ رشد تورم سالانه به ۳۶ درصد رسیده است.

رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: تورم نقطه به نقطه نیز در ابتدای دولت ۴۳.۹ درصد بود که در خرداد ماه امسال به ۳۱.۹ درصد رسیده است. کاهش تورم در حالیست که در سال ۱۴۰۱ طرح مردمی سازی یارانه‌ها را انجام داده‌ایم.