به گزارش فولادبان، مرتضی زمانیان کارشناس مسائل اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر گفت: مقدار قابل توجهی یارانه سوخت به بخش حمل و نقل هوایی به ویژه حوزه مسافری تعلق میگیرد؛ تا مدتی قبل حتی شرکتهای هواپیمایی خارجی هم از این یارانه بهره میبردند.
وی با بیان این که با پیگیریهای رسانهها و کارشناسان بحث شرکتهای خارجی تعدیل شده، افزود: شرکتهای هواپیمایی داخلی در سفرهای داخلی و خارجی، سالانه حدود ۳۵ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان یارانه سوخت دریافت میکنند.
آقای زمانیان با بیان که قیمت سوخت هوایی یا سوخت جت لیتری ۶۰۰ تومان است، ادامه داد: هر بار این حامل انرژی را در بورس انرژی عرضه کرده ایم، قیمتهای ریالی آن بالای ۲۰ هزار تومان بوده است، اما این ۶۰۰ تومان حتی شامل همه مالیات ها، عوارض و هزینه سوخت رسانی هم میشود.
یارانه سوخت هواپیما در جیب ثروتمندان
این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: تخصیص سوخت جت یارانهای به شرکتهای هواپیمایی قرار است قیمت بلیت را کنترل کند، اما بلیت فروشی واسطهای و افزایش سایر هزینههای شرکتهای هواپیمایی، باعث افزایش غیررسمی و رسمی قیمت بلیت هواپیما در طول زمان شده است.
وی با بیان که افزایش قیمت بلیت قابل کنترل نیست، تصریح کرد: بسیاری از افراد تمایل دارند که در زمان سفر، هزینهای را به یک تور بپردازند و همه نیازها مانند هتل و بلیت و غذا را یکجا برطرف کنند و قابل محاسبه نیست که قیمت بلیت دقیقا چه مقدار از هزینه سفر را به خود اختصاص داده است؛ یعنی نمیتوان قیمت بلیت را به طور واقعی کنترل کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه امیر کبیر اظهار کرد: با فرض این که کنترل قیمت بلیت شدنی باشد، با در نظر گرفتن منطق عدالت، نمیتوان گفت که
دولت مجاز است به همه بخشها و همه افراد یارانه بپردازد؛ زیرا این یارانهها از محل انفال و ثروتهای عمومی تامین میشود و باید در راستای موجهی خرج شود.
زمانیان با اشاره به دادههای مرکز ملی آمار تاکید کرد: ۸۵ درصد سفرهای هوایی را سه دهک ثروتمند جامعه انجام میدهند. این که یارانهای برای اصابت به همه فقرا یا اصابت به اقشاری مانند نخبگان برسد یا صرف تحصیل و آموزش عالی و سلامت شود، قابل درک است، اما این قابل درک نیست که در شرایط اقتصادی فعلی، یارانهای پرداخت شود تا به دهکهای ثروتمند برسد.
سهم هزینه بلیت هواپیما از کل هزینههای سالانه یک خانوار ناچیز است
آقای زمانیان با بیان این که ممکن است
دولت بگوید نمیتواند پرداخت یارانه به سوخت هواپیمایی را به صورت یکباره قطع کند، گفت: با فرض این که این اتفاق یکباره بیفتد، باید توجه کنیم که سوخت جت مانند بنزین روی همه مردم اثر ندارد.
وی با تاکید مجدد بر دادههای مرکز ملی آمار تصریح کرد: سهم مسافرتهای هوایی از کل سبد هزینههای خانوارهای ایرانی، به طور متوسط حدود دو صدم درصد است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر ادامه داد: همچنین بسیاری از افرادی که کد ملی آنها برای دریافت یک بلیت هواپیما ثبت شده، خودشان هزینه بلیت را نمیپردازند؛ مثلا کارمندان
دولت یا شرکتهای خصوصی هستند که برای ماموریت کاری میروند. به همین خاطر، نمیتوان گفت که افزایش قیمت بلیت هواپیما بعد از حذف یارانه سوخت، مستقیما بر همه استفاده کنندگان از هواپیما اثر میگذارد.
وی افزود: به طور متوسط یک خانوار شهری در طول سال ۲۴ هزار تومان هزینه سفر هوایی میدهد و خانوار روستایی حدود ۶ هزار تومان. سهم سفرهای هوایی از کل سفرها در کشور هم زیر ۲ درصد، از مسافرتهای خارجی ۳۰ درصد است. هواپیماهای داخلی هم فقط ۶۰ درصد سفرهای هوایی را پوشش میدهند.
این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار کرد: پرترددترین مسیر هوایی ایران، تهران – مشهد با قیمت مصوب حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومانی است که با فرض آزاد شدن قیمت سوخت جت، حدود یک میلیون تومان افزایش مییابد. این تغییر قیمتها روی اقشاری که از هواپیما استفاده نمیکنند، اثری ندارد و روی اقشاری استفاده میکنند اثر دارد که آنها هم دهکهای ثروتمند هستند.