سه روز بی‌برقی در هفته؛ زنجیره تولید در آستانه فروپاش

لطف الله سیاهکلی نماینده ادوار در گفتگو با فولادبان، گفت: در حالی‌که بسیاری از صنایع کشور طی هفته‌های اخیر تنها سه روز در هفته امکان فعالیت مستمر دارند، زنگ خطر توقف تولید و پیامدهای آن در بازارهای داخلی به صدا درآمده است. این بحران نه به دلیل کمبود توان مهندسی یا زیرساخت، بلکه نتیجه سال‌ها بی‌توجهی مدیریتی به توسعه پایدار انرژی است.

وی افضود: در حوزه برق هیچ مسئله ناشناخته‌ای نداریم. تمام دانش، تجهیزات و حتی توان تولید داخل را داریم. اما مشکل اصلی، این است که در جمهوری اسلامی تا بحران به‌وجود نیاید، کسی به فکر حل مسئله نمی‌افتد.

به گفته او، خاموشی‌های صنعتی اثرات پنهان و فاجعه‌باری دارند؛ از کاهش تولید فولاد و سیمان گرفته تا جهش قیمت‌ها در بازار؛ وقتی سیمان کم می‌شود، در عرض چند ماه قیمت کیسه‌ای آن از ۸۰ هزار تومان به بالای ۳۰۰ هزار تومان می‌رسد. این یعنی تورم پنهان.

راهکار چیست؟ به گفت سیاهکلی؛ بخش قابل‌توجهی از صنایع بزرگ توانایی احداث نیروگاه‌های برق مستقل را دارند. همچنین سرمایه‌گذاران بخش خصوصی تمایل زیادی برای ورود به حوزه تولید برق دارند، به شرط آن‌که دولت زیرساخت‌های حقوقی و اقتصادی لازم را فراهم کند. مهم‌ترین مطالبه آن‌ها، پرداخت منظم مطالبات از سوی وزارت نیرو و امکان صادرات برق به کشورهای همسایه است.

ایشان گفت: سرمایه‌گذاری در تولید برق، اگر با نگاه واقعی به قیمت‌ها و تضمین خرید برق همراه باشد، یکی از جذاب‌ترین حوزه‌های اقتصادی کشور است. اما در شرایط فعلی که وزارت نیرو از پس پرداخت هزینه‌های خرید برق هم برنمی‌آید، انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری باقی نمی‌ماند.

وی ادامه داد: دولت باید هرچه سریع‌تر میدان را برای حضور بخش خصوصی باز کند. از طرفی، بسیاری از صنایع می‌توانند به صورت مستقل وارد تولید برق شوند؛ اما نبود مشوق‌های مالیاتی، سخت‌گیری در مجوزها و بی‌ثباتی مقررات، عملاً این مسیر را مسدود کرده است.

در ادامه، وی با اشاره به تجربه کشورهای همسایه می‌گوید: کشورهایی مثل عمان و عراق، سال‌هاست که خواستار واردات برق از ایران هستند. اما به دلیل ناتوانی ما در تأمین پایدار، این فرصت‌ها از دست رفته است. در حالی‌که اگر امروز برق اضافه داشتیم، می‌توانستیم علاوه بر تأمین داخل، یک منبع درآمد پایدار از محل صادرات برق برای کشور بسازیم.

به گفته این کارشناس، صنعت برق نه‌تنها موتور توسعه صنعتی کشور است، بلکه می‌تواند بازوی اقتصادی قدرتمندی در دوران تحریم باشد. مشروط به آن‌که دولت، دست از کنترل‌های دستوری بردارد و با سیاست‌گذاری شفاف، مسیر را برای حضور بخش خصوصی هموار کند.